dergi-122

Arabuluculuk Uygulamalarına İlişkin Bir Alan Araştırması (Ankara Örneği)

420

I. Alternatif Uyuşmazlık Çözümünde Arabulucunun Rolü

İletişim sürecinde tarafların birbirini gerçek olarak etkilemesi, an-

lamaya yönelik aktif dinlemesi, mesaja aktif katılım gibi mesaj gönde-

ren ile alıcı arasında birbirinden ayrılmaz sorumluluklar bulunmak-

tadır. O zaman birbirinden kişilik, eğitim, görgü-bilgi, inanç-değer,

görev, çevre, kültür ve deneyimleri benzer özelliklerde olmayan kişi-

lerin, etkin iletişim sürecini gerçekleştirebileceklerini hayal etmek de

doğru bir beklenti olmayacaktır.

Yaşanan uyuşmazlıklara alternatif

çözümler üretilebilmesi bu tür farklılıkların karşılıklı anlaşmayı en-

gelleyecek bir bariyere dönüşmesine engel olmakla mümkün olacak-

tır. Bu aşamada arabulucunun rolü devreye girmektedir. Arabulucu,

tarafların anlaşarak seçtikleri üçüncü bir kişidir. Arabuluculuk süre-

ci sonunda arabulucu bir karar vermez, bilimsel yöntemlerle, taraflar

arasındaki iletişimi sağlayarak, uyuşmazlığın çözümünü mümkün

kılmayı amaçlar.

Arabulucunun sürecin gerçekleşmesine katkı sağ-

ladığı ifade edilen iki yönlü simetrik yaklaşım ve özellikle empati ku-

rabilme becerisi, taraflar arasındaki çözüm konusunda önemli bir rol

oynamaktadır.

İki yönlü simetrik dünya görüşünde; işbirliği, iki yönlü düzelt-

meler, kontrol ve adaptasyon tercih edilir. Çatışmaların çözümlenme-

sinde baskı, manipülasyon, zorlama ya da şiddetle değil, müzakere,

iletişim ve uzlaşmayla hareket edilmelidir.

Çatışma, ilişki içinde olan

taraflar arasında doğal olarak ortaya çıkar. Önemli olan çatışmanın

çıkmasını önlemek değil, çatışma çıktığı zaman tarafların birbirleriyle

nasıl etkileşim kuracağının bilinmesidir.

Çatışmaların çözümüne dair

atılan adımlar dar anlamda bireysel ilişkileri; geniş anlamda, toplum-

sal ilişkileri düzenleyici ve etkileyici bir güce sahiptir. Bu yapıların

oluşum ve gelişimi müzakere edebilme başarısı ile gerçekleşmektedir.

İki yönlü simetrik yaklaşımın anlaşma ve uzlaşı temelli bir kapsamda

ele alınıyor olması, Habermas’ın İletişimsel Eylem Kuramına vurgu

Duygu Altuğ, Yönetim Anlayışı İçinde Örgütsel İletişim ve Beceriler. Haberal Eği-

tim Vakfı, Ankara, 2011, s.2

Adalet Bakanlığı, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Gerekçesi”,

2008, s.5, erişim tarihi; 02 Eylül 2015,

malari/Kanunlasan/2012Yili/Kanmetni/6325ss.pdf.

James E. Grunig, Halka İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik, Rota Ya-

yınları, İstanbul, 2005, s. 57.

Doğan Cüceloğlu, Yeniden İnsan İnsana, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1997, s. 71.