Dergi(124)

Serbest Bölgede İstisnaya Tabi İşçi Ücretlerinden Terkin Edilen Gelir Vergisi Tutarı...

408

situation. Yet, if it is made on net wage, the reasons why employers

must pay this amount to employees would be set aside. Article 92 of

Labour Code regulates the right to open a lawsuit for receivable cla-

ims of employees under the report produced by labour inspectors.

Employers – in addition to their right to file a claim for establish-

ment of a negative fact under other general laws- is also equipped

with the same right specifically under this provision. That being said,

there is no legal benefit to open a lawsuit in case the employee’s

receivable is not concrete or clear-cut.

Keywords:

Income Tax, Exemption, Wage, İnspection Report,

Gross and Net Wage

Giriş

Türkiye’de yatırım ve istihdamı teşvik amaçlı yapılan bazı ya-

sal düzenlemelerle, işverenlere vergisel avantajlar sağlanmakta, bu

avantajlar arasında teşvik kapsamındaki işyerlerinde çalışan personel

ücretlerinden alınan gelir vergisinin istisnaya tabi tutulması da yer

almaktadır. Bu düzenlemelerin istihdam maliyetini azaltma amacına

yöneldiği açık olmakla beraber, özellikle serbest bölgelerde, işçi ücre-

tinden terkin edilen gelir vergisi tutarı üzerinde bir hak sahipliği soru-

nu yaşanmaktadır. Zira Gelir Vergisi Kanununun (GVK) 94. maddesi

gereği işçi ücretinden, işvereni tarafından devlete ödenmek üzere ge-

lir vergisi kesilmekte, daha sonra bu kesinti konusu tutar istisna kap-

samında alınarak vergi dairesince terkin edilmesi halinde ise, terkin

edilen tutarın işçiye mi yoksa işverene mi ait olacağı tartışması doğ-

maktadır.

İşverenin işçi ücretinden kestiği istisna konusu gelir vergisi tutarı-

nı işçiye ödemeyip kendine mal etmesi halinde, iki ayrı tip ihtilaf ya-

şanmaktadır. Bunlardan biri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na

bağlı iş müfettişlerinin konuyla ilgili denetimleri sonucunda, işveren

ile Bakanlık arasında doğmaktadır. İş müfettişleri istisna konusu tuta-

rın işveren uhdesinde kaldığı tespit etmeleri halinde, bu tutarın işçiye

ait olduğu yönünde rapor tanzim etmektedir. Buna karşı çok ilginç bir

biçimde aynı -devlet- tüzel kişiliği içinde bulunan Maliye Bakanlığı bi-

rimleri ise teşvik uygulamasının lehtarının işveren olduğu iddiasıyla,

istisna edilen gelir vergisi tutarının işverene ait olacağı yönünde gö-

rüş bildirmektedir. İkinci tip ihtilaf ise işçi ile işveren arasında yaşan-

maktadır. İşçi, ücretinden gelir vergisi kesintisi yapan ancak bu tutar