Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Barış BAHÇECİ

409

terkin edilmesine rağmen bu tutarı kendisine iade etmeyen işverene

karşı alacak davası açmaktadır.

Bu çerçevede işçi ve işverenin hem vergi hukuku kuralları çerçe-

vesinde devlete, hem de iş hukuku kuralları çerçevesinde birbirlerine

karşı hak ve yükümlülüklerinin irdelenmesi gerekmektedir. Bu iki

ilişkide iş hukuku terminolojisi ile işçi ve işveren sıfatlarının, vergi hu-

kuku terminolojisi ile vergi yükümlüsü ve vergi sorumlusu sıfatları

ile iç içe geçtiği görüldüğünden ve tarafların sıfatı yargılama sürecini

de etkilediğinden, konu ayrı ayrı (1) vergi hukuku, (2) iş hukuku ve (3)

yargılama hukuku çerçevesinde ele alınacaktır.

1. Sorunun Vergi Hukuku Boyutu

İşverenin personeli için gelir vergisi istisnası getiren düzenleme-

lerin bir kısmı özel olarak AR-GE faaliyetlerini teşvik amacı gütmek-

tedir. Bu kapsamda 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu

Geçici 2. maddesiyle teknoloji geliştirme bölgesinde bulunan yatı-

rımcılar ve yönetici şirketler için getirilen kurumlar ve gelir vergisi

istisnası yanında, bölgede çalışan AR-GE personelinin bu görevleriyle

ilgili ücreti de gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Aynı şekilde 5746

sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkın-

da Kanun’un 3. maddesinin birinci fıkrası belirli bir sayıda AR-GE per-

soneli istihdam eden işveren için gelir ve kurumlar vergisi avantajı,

ikinci fıkrası ise AR-GE personeli için gelir vergisi istisnası getirmek-

tedir.

Geçici Madde 2 – (Ek: 25/12/2003 – 5035/44 md.) (Değişik birinci fıkra: 2/3/2011-

6170/7 md.) Yönetici şirketlerin bu Kanun uygulaması kapsamında elde ettikleri

kazançlar ile Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin,

münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri ka-

zançları 31/12/2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.

(Değişik ikinci fıkra: 2/3/2011-6170/7 md.) Bölgede çalışan; AR-GE ve destek

personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri, 31/12/2023 tarihine kadar her türlü

vergiden müstesnadır.(…)”

Madde 3 (2): “Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerin-

de, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıf-

lar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından

yürütülen Ar- Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden

yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar- Ge ve

destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktora-

lı olanlar için yüzde doksanı, diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müs-

tesnadır.”

Aynı konuda daha sonra GVK’ya eklenen düzen-