Dergi(124)

Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Toplantı Dışında Bilgi Alma Hakkının Konusu...

486

1. Giriş

Anonim şirketler yönetim kurulu tarafından temsil ve idare edilir

(TTK m. 365). Kurul üyeleri anonim şirket açısından önemli görevler

üstlenir. Böyle önemli görevler üstlenen kurul üyelerinin şirkete kar-

şı haklarının ve borçlarının olması kaçınılmazdır. Kurul üyelerinin

hakları, kişisel ve mali haklar olmak üzere ikiye ayrılır. Üyelerin kişi-

sel nitelikli haklarından biri de bilgi alma ve inceleme hakkıdır (TTK

m. 392).

Şirketin yönetim ve temsilinin amaca uygun olarak gerçekleşmesi,

yönetim kurulu üyelerinin şirket iş ve işlemleri hakkında doğru bil-

gi almalarına bağlıdır. Bilgi alma ve inceleme, yönetim kurulu üye-

leri açısından hem hak hem de bir yükümlülüktür. Çünkü bilgi alma

hakkı ile üyelerin sorumlulukları arasında doğrudan bir ilişki mevcut

olup, yönetim kurulu üyelerinin sorumluluktan kurtulması, bu hak-

kın ve yükümlülüğün yerine getirilmiş olmasına bağlıdır.

Bu sebeple,

TTK m. 392’de yönetim kurulu üyelerinin bilgi alma ve inceleme hakkı

ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. Düzenleme incelendiğinde bilgi alma

hakkının, toplantı sırasında ve toplantı dışında olmak üzere iki şekilde

kullanılabileceği görülür.

Yönetim kurulu üyeleri kural olarak, toplantı sırasında şirketin

tüm iş ve işlemleri hakkında bilgi isteyebilir, soru sorabilir, inceleme

yapabilir. Üyelerin kurul toplantılarında şirketin tüm iş ve işlemleri

hakkında detaylı bilgi alma hakları vardır. Yönetim kurulu üyesinin

bireysel bilgi alma hakkına dayanarak ilgililerden bilgi talep etmesi

halinde, bu talep reddedilemeyeceği gibi sorular da cevapsız bırakıl-

maz (TTK m. 392/1). Toplantı sırasında yönetimle görevli kişi ve komi-

teler, üyelere bilgi vermekle yükümlüdür (TTK m. 392/2).

Toplantı dışında ise yönetim kurulu başkanının izni ile şirket yö-

netimi ile görevli kişilerden işlerin gidişi ve münferit işler konusunda

bilgi alınabilir. Üyenin görevini yerine getirmesi için gerekli ise baş-

kandan şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemeye sunulması is-

tenebilir (TTK m. 392/3). Başkanın bilgi alma, soru sorma ve inceleme

G. Üçışık ve A. Çelik, Anonim Ortaklıklar Hukuku C: I, Ankara 2013, s. 481.