77 / 561
Türkiye’de Bulunan Suriyelilere Uygulanan Geçici Koruma Statüsü...
76
Yönetmeliği’nde geçici koruma, uluslararası koruma talebi bireysel
olarak değerlendirilmeye alınamayan yabancılara sağlanan koruma
olarak tanımlanmış olsa da Geçici Koruma Yönetmeliği’nin, ülkesinde
silâhlı çatışmaya katılmış ve silâhlı faaliyetlerine kalıcı olarak son ver-
dikleri anlaşılmış olan kişilerin, bireysel uluslararası koruma statüsü
belirleme işlemlerine erişimlerinin sağlanacağına dair 14. maddesinin
üçüncü fıkrasından anlaşılmaktadır ki ülkemizde geçici koruma sta-
tüsü, bireysel uluslararası koruma statüsü belirleme işlemlerine erişi-
lemediği bir süreç değildir.
Geçici Koruma Yönetmeliği’nin 4,5,6, 7/3 ve 16. maddeleri birlikte
değerlendirildiğinde, ülkemizde uygulanan geçici koruma statüsünü,
Avrupa Konseyi Yönergesi’nden ayıran ikinci fark, geçici koruma sağ-
lananlar bakımından, bireysel uluslararası koruma statüsü belirleme
işlemlerine başvuru sürecinin kural olarak kapatılmış olmasıdır.
Ülkemizdeki geçici koruma statüsü üçüncü olarak süresiz uygu-
lanması bakımından farklıdır. Geçici Koruma Yönetmeliği’nin 10/1-b
hükmüne göre, sadece gerekli görülmesi hâlinde geçici koruma için
süre tespit edilebilir. Geçici koruma statüsünün niteliği gereği belirli
süre için uygulanması gerekir. Bununla birlikte belirli bir süreye tâbi
tutulması, geçici koruma sağlanan kişilerin bu koruma kapsamında
esas alınan temel hak ve özgürlüklerinin süre yönünden sınırlanması
niteliğini değiştirmemektedir. Bu nedenle geçici koruma sağlanacak
süre, prensip olarak kanunda yer almalı ancak bu sürenin her bir kit-
lesel akının somut şartları karşısında Bakanlar Kurulu tarafından uza-
tılabilmesine imkân tanınmalıdır.
Dördüncüsü, Geçici Koruma Yönetmeliği’ne özgü ve Avrupa Kon-
seyi Yönergesi’nde bulunmayan bir diğer düzenleme, millî güvenlik,
kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığını tehdit edecek şart-
ların oluşması durumunda, Bakanlar Kurulu kararı ile geçici koruma
tedbirlerinin, sınırlandırılması ya da süreli veya süresiz durdurulma-
sına karar verebilmesine ilişkin 15. maddesidir. Geçici koruma tedbir-
lerinin sınırlandırılması ya da durdurulmasına ilişkin düzenlemelerin
Anayasanın 16. maddesinde öngörülen şekilde kanunla düzenlenmesi
gerektiği kanaatindeyiz.
Son olarak geçici koruma statüsü, bu statüden yararlanan bütün
yabancılar bakımından aynı hak ve yükümlülükleri sağlamamakta-