125

İnsansız Hava Araçlarının/Drone’ların Türk Sivil Havacılık Hukukuna Göre Statüsü, Unsurları ...

380

valimanlarının iniş/kalkış paternleri de dâhil olmak üzere İHA

uçuşu gerçekleştiren kişilerin kimlik ve adres bilgileri ile birlikte

tutanak altına alınması ve söz konusu tutanakların Genel Müdür-

lüğüne gönderilmesini arz etmiştir. Ayrıca bu tutanaklar ile TCK

m.179 bağlamında suç duyurusunda bulunulacağı ifade edilmiştir.

Burada ikili bir ayırım yapılması gerekmektedir. Mevzuat gereği

İHA olarak nitelendirilmeyen araçlar için TCK m.179 uyarınca suç

duyurusunda bulunulması kanımca isabetsizdir. Çünkü “hava

ulaşım aracı” niteliğinde olmayan İHA talimatı dışındaki araçlar

ile TCK m.179›un ihlal edilemeyeceği kanısındayım. Kamu idaresi,

insansız hava araçlara uçuş izni verme ve bu uçuşların yapılacağı

alanları belirleme yetkisine sahiptir. Buna karşın, yasaklayıcı bir

norm bulunmadan külli şekilde İHA kullanımını kısıtlayıcı ted-

birler almak ise hukuk devleti ilkesine aykırılık teşkil edecektir.

•

Yeni yürürlüğe giren İHA talimatı mülki idare amirine İHA0 ve

İHA1 sınıfı İHA›lar için uçuş izni vermeme yetkisi verilmiştir.

İsabetli bir düzenleme olmakla beraber mülki idare amirinin bu

sınıftaki İHA›ların uçuş denetim ve engellemesi işlemlerini nasıl

yapacağı ise soru işaretidir!

•

Son dönemde Sivil Havacılık hukuki düzenlemelerine ilişkin

Dünya genelindeki eğilim, insansız hava araçlarının genel hava

trafiğine intibakının sağlanması yönündedir. Yine teknolojik ha-

vacılık ile uğraşan kurum ve kuruluşlar (NASA gibi) alçak uçuş

gerçekleştiren mini-İHA›ların hava trafiğini, genel hava trafiğine

entegre etmeye çalışmaktadırlar.

112

İHA›ların sadece ayrılmış hava

sahalarına hapsedilemeyeceği, hukuki olarak sınırlandırmalar

olsa da kesinlikle bu sınırların aşılacağı daha şimdiden söylenebi-

lir. Bu nedenle hukuki düzenlemelerin, sınırlayıcı hükümlerinin

önleyici teknolojiyi destekleyen ve zorunlu tutan şekilde olması

gerekmektedir. Örneğin “algıla - hisset/kaçın” teknolojisi (

Detect

And Avoid System)

belirli kültede insansız hava araçları için ma-

112

Kimberly Williams, “NASA leads development of a new system to manage low-

altitude drones”, 12 Haziran 2015,

altitude-drones.html Er.Tar.08.12.2015; Yüksel Kenaroğlu, “ İnsansız Hava Aracı:

Ne Kadar Güvenilir?” Mühendis ve Makina, Cilt 54, Sa.636, 2013, s.69.