68 / 545
67
TBB Dergisi 2017 (128)
Yasin AYDOĞDU
haklarını kullanmasının engellenmesi gerekmez. Bu bakımdan suça
teşebbüs ancak icra hareketlerinin (cebir veya tehdit) tamamlanama-
ması durumunda söz konusu olacaktır.
103
Örneğin fail, kişinin mad-
dede sayılan haklarından herhangi birini kullanmaması amacıyla bir
tehdit mektubu hazırlamış ancak mektup adrese ulaşmamışsa, suça
teşebbüs söz konusu olacak ve fail ona göre ceza alacaktır.
104
TCK m. 114/2’de ise durum farklıdır. Suçun oluşabilmesi için siyasi
parti faaliyetinin kısmen veya tamamen engellenmesi, yani geçici de
olsa faaliyetin gerçekleştirilmesinin aşırı derecede zorlaştırılmış olma-
sı gerekir. Eğer bu boyutta olmayan bir engelleme söz konusu ise suça
teşebbüsten söz edilebilir.
105
Örneğin, bir siyasi partinin kongresinde
parti başkanı konuşma yapmadan önce ses sistemini bozan birinin ön-
ceden fark edilerek sistemin derhal onarılması halinde bu suça teşeb-
büsten söz edilebilir.
b) İştirak
Suçu oluşturan fiile birden fazla kişinin katılması suça iştiraki
oluşturur.
106
Siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi suçu iştirak
bakımından herhangi bir özellik göstermez. Bu konuda genel hüküm-
ler uygulanır (TCK m. 37-41).
107
c) İçtima
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu suçların içtimaı bakımından “Kaç
fiil varsa o kadar suç, kaç suç varsa o kadar ceza” kuralı benimsenmiş-
tir. Ancak bu durumun da istisnaları yine Kanunda belirtilmektedir.
108
Siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi suçunun işlenmesi
sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış halle-
103
M. Emin Artuk/Ahmet Gökcen/A. Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Özel Hü-
kümler, s. 322.
104
Durmuş Tezcan/M. Ruhan Erdem/R. Murat Önok, Teorik ve Pratik Ceza Özel
Hukuku,
s. 448.
105
M. Emin Artuk/Ahmet Gökcen/A. Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Özel Hü-
kümler,
s. 323.
106
İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler,
s. 483.
107
M. Emin Artuk/Ahmet Gökcen/A. Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Özel Hü-
kümler,
s. 323; Durmuş Tezcan/M. Ruhan Erdem/R. Murat Önok, Teorik ve Pra-
tik Ceza Özel Hukuku,
s. 449.
108
İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler,
s. 536.