Dergi 128

Askerî Ceza Hukukunda Yoklama Kaçağı, Bakaya, Saklı Suçu (ASCK m.63)

hukuki yükümlülüğe uymaması, kanaatimizce saklı kabahatlisinin

bu eyleminin ihmali davranışla işlenebileceğini göstermektedir. Yine

kabahatlinin bu eylemi, ihmali davranışı gerçekleştirdiği zaman işlen-

miş sayılacaktır (5326 SK. m.5/2).

Saklı kabahatlisinin isminin nüfus kütüğüne geçirilmesinden son-

ra bu eylemi tekrar işlemesi mümkün değildir. Bu nedenle bu eylemin

ilk işlenişi ya kabahat ya da suç olmalıdır. Kanun koyucu tercihini bu

eylemin kabahat olarak düzenlenmesinden yana kullanmıştır. Kanaa-

timizce saklı eylemine AsCK m.63’te yer verilmeme nedeni de budur.

Yine burada açıklanması gereken bir başka husus saklı kabahat-

lilerine ilişkin seferberlik dönemindeki uygulamanın ne şekilde ya-

pılacağıdır. 1111 sayılı Kanun’un 89/4’ncü fıkrasının son paragrafında

yer alan uygulamaya göre; ‘

Barışta, dördüncü fıkra uyarınca verilen idarî

para cezası kesinleştikten sonra dördüncü fıkrada sayılan eylemlerden her-

hangi birini işleyenler ile bu eylemleri

seferberlik ve savaş halinde işleyenler

hakkında askerlik şubelerince suç dosyaları hazırlanarak yükümlünün nüfusa

kayıtlı olduğu yer Cumhuriyet başsavcılığına gönderil(ecektir)’

. 1111 sayılı

Kanun’un 89/4’ncü fıkrasında sayılan eylemler arasında saklı kaba-

hati de yer almaktadır. Bu durumda seferberlik ve savaş zamanında

saklı kabahatini işleyen kabahatli hakkında da suç dosyası hazırla-

narak Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesi gerekecektir. Ancak

m.89/4’ncü fıkrasında yer verilen diğer kabahatlerin(yoklama kaçağı,

bakaya) AsCK m.63/1’nci fıkrasında bir karşılığı bulunmakla birlikte

saklı eyleminin yukarıda açıklandığı üzere AsCK m.63/1’nci fıkrasın-

da düzenlenen bir karşılığı bulunmamaktadır. Bu durumda seferber-

lik ve savaş halinde saklı kabahatinin AsCK m.63 bakımından bir uy-

gulaması söz konusu olmayacaktır. Nitekim AsCK m.63’ün seferberlik

halini düzenleyen nitelikli halinin düzenlendiği AsCK m.63/2’nci

fıkrasında; ‘

Seferberlikte birinci fıkrada yazılı olanlarla ruhsatlılardan sevk

gününün bitmesinden itibaren yedi gün içinde gelenler’

in cezalandırılacak-

larından bahsedilmektedir. Maddenin birinci fıkrasında saklı eylemi

5326 sayılı Kabahatler Kanunu m.23/1’de, ‘Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça

hüküm bulunan hallerde bir kabahat dolayısıyla idarî yaptırım kararı vermeye

yetkilidir’. Kanaatimizce 1111 sayılı Kanun’un 89/4’ncü fıkra son paragrafında,

açıkça ‘suç dosyası hazırlanarak Cumhuriyet Savcılığına gönderilir’ cümlesinden

maksat artık bir soruşturma açılması içindir. Yani burada Cumhuriyet Savcısına

m.23/1’nci fıkra kapsamında idari yaptırım kararı verilmesi için suç dosyası gön-

derilmemektedir.