Dergi 130

374

Güncel Gelişmeler Işığında Türk Vatandaşlığının İstisnai Haller Kapsamında Kazanılması

pa Birliği Mavi Kart’ (

EU Blue Card

) uygulaması ile benzer amaçlarla

kabul edilen bir uygulamadır.

AB Mavi Kartı, 3.devlet vatandaşı olan

hak sahibine, Yönergedeki hükümler çerçevesinde ilgili üye ülkede

oturma ve çalışma imkânı hakkı tanır (m.2/c). AB Mavi Kart Progra-

mı, Birliğin ekonomik rekabet gücünü artırmak amacıyla, Avrupa Bir-

liği dışındaki yüksek eğitimli yabancılar için göç sürecindeki çalışma

ve ikamet izni koşullarını basitleştirerek bu nitelikteki kişilerin üye

devletlere göç etmesini teşvik etmek için tasarlanmıştır.

Bu uygula-

madan yüksek nitelikli işgücü olarak sınıflandırılan 3. Devlet vatan-

daşları

yararlanabilecek ve bu yabancılar üye devletlerden geçerli bir

iş teklifi almaları durumunda AB Mavi Kartını talep edebileceklerdir

(m.3).

Mavi Kart sahiplerine, Yönergedeki koşulların sağlanmasıyla

Amerika Birleşik devletlerinde uygulanan ve sürekli ikamet izni dışında çalışma

izni ve çeşitli sosyal haklar da sağlayan ve ‘Yeşil Kart’ (Green Card) olarak bilinen

sürekli oturum izni ise 1990 yılından itibaren özellikle halihazırda Birleşik Dev-

letlerde başvuruları daha az kabul gören devlet vatandaşı olan göçmenler için

de bu ülkeye göç fırsatı yaratmak ve böylece ülkeye kabul edilecek göçmenler

bakımından kültürel çeşitliliği sağlamak gibi amaçlarla uygulamaya konulan ve

‘Yeşil Kart’ çekilişi olarak bilinen vize programı ‘Çeşitlilik Vizesi (Diversity Visa)

çerçevesinde yapılan piyango çekilişiyle verilebilir. Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi

ve çekilişin tarihçesi hakkında bkz.: Andowah, A. Newton, ‘‘Injecting Diversity

into U.S. Immigration Policy: The Diversity Visa Program and the Missing Dis-

course on Its Impact on African Immigration to the United States’’, Cornell Int’l

L.J., V. 38/3, 2005, s.1050-1056. Bu kart sahibi, en az 5 yıllık sürekli ve düzen-

li ikamet sonunda vatandaşlık için başvuruda bulunulabilecektir; ancak ikamet

dışında iyi ahlak ve Birleşik Devletlere sadakat bağı da aranmaktadır. Bilgi için

bkz.:

Immigration and Nationality Act (INA) Chapter 2 §316. Kanun metni için

bkz.: https:// www. Uscis.gov/ilink/docView/SLB/HTML/SLB/0-0-0-1/0-0-0-

29/0-0-0-9898.html#0-0-0-405 (Erişim tarihi 15.03.2017).Bireyleri piyango yöntemi

ile seçtiği için etik olmadığı gerekçesiyle de eleştirilen Yeşil Kart kurası, ABD Se-

natosundan 2013 yılında geçen Kapsamlı Göçmenlik Reform Paketi Tasarısında

yer almamıştır. Ayrıntılı bilgi için bkz.: N. Kağan Kocaoğlu, ‘‘ABD Göçmenlik

Reformunun Ana Hatları ve Türk - Amerikan Toplumuna Etkisi’’,

Ankara Barosu

Dergisi,

2016/1, s.293-294.

Tuğçe Elif Nakhoul, Uluslararası İşgücü Göçü ve Türkiye, yayınlanmamış uz-

manlık tezi, Ankara 2014, s.58.

Mavi Kartın verilemeyeceği yabancılar ise Yönergenin 3. maddesinde sayılmış-

tır. Buna göre mültecilere, uluslararası korumadan yararlananlara ya da koruma

başvurusunda bulunmuş olan kişilere, geçici korumadan yararlananlara bu kart

verilmeyecektir.

Birlik dâhilinde Mavi Kart uygulamaları ülkeden ülkeye değişiklik göstermek-

tedir. Örneğin Almanya için Mavi Kart başvurusu yapabilmesi için, Alman üni-

versitelerinden ya da dengi üniversitelerden mezun olmalarının yanı sıra 30 ya-

şından büyük adayların yılda en az 52,463 Avro kazanç elde edebilecekleri bir iş

teklifi almaları gerekirken Hollanda için bu kazancın sınırı ayda 5,122 Avrodur ,

bkz.:Nakhoul, s.59.