131

376

Avukatın “Özen Yükümlülüğü” (Av. K. M. 34; TBK.m.506/Iıı) ve “Görevi Kötüye Kullanma Suçu”

oluşan avukatla iş sahibi arasındaki ‘

avukatlık ilişkisi’,

kendisine özgü

karakterleri olan (sui generis) bir ilişkidir.

Avukat ile müvekkil arasındaki

hukuki ilişki

özel hukuk ilişkisidir

ve avukat serbest meslek ifa etmektedir. Avukatlık sözleşmesi, yuka-

rıda açıklandığı üzere iki tarafın iradelerinin birleşmesiyle meydana

gelir.

Günümüzde avukatlık mesleğinde iki farklı anlayış etkili olmak-

tadır: Bunlardan biri; ‘

Kıta Avrupası

avukatlık anlayışı’dır. Bizim ülke-

mizin de dâhil olduğu bu anlayış etrafında toplanan ülkelerde avukat-

lık,

kamu hizmeti

olarak kabul edilmekte, birbirine benzeyen kurallarla

yapılmaktadır. Avukat, bir yandan kendi bürosunda, kendi nam ve

hesabına serbest meslek faaliyetinde bulunmakta, kişilerden aldığı üc-

ret karşılığında ona hukuki yardım sunmakta, ancak aynı zamanda bir

kamu hizmetini yerine getirmektedir……. İkinci anlayış olarak ortaya

çıkan “

Amerikan Avukatlık

anlayışı’’ olarak açıklanabilecek bu avukat-

lık anlayışında, avukatlık mesleki faaliyeti, ticari nitelikte görülmekte

ve avukat bir işletme sahibi sayılmaktadır.

II-

Avukatın -gerek ‘Avukatlık Kanunu’ndan ve gerekse müvekki-

li (iş sahibi) ile yaptığı ‘ücret sözleşmesi’ nden kaynaklanan – müvek-

kiline karşı kullanabileceği –‘ücret isteme’, ‘avans ve masraf isteme’,

‘hapis hakkı kullanma’ gibi – bir takım hakları

yanında yükümlülük-

leri de vardır. Bunların başında “özen yükümlülüğü’’ gelir.

Avukatların, gerek kendilerine yüklenilen görevlere özen, doğru-

luk ve onur içinde yerine getirme yükümlülüğü, gerekse buna bağlı

olarak bir sonraki maddede ele alınan ve fakat bu madde ile bağlan-

tılı ve hatta iç içe geçmiş olan ve kanunun 34.maddesinde düzenle-

nen “avukatlık unvanının gerektirdiği saygı ve güvene uygun biçimde

davranma yükümlülüğünün’’ uzantısı olan TBB Meslek Kuralları’nın

Semih Güner, a.g.e. s:

199

Semih Güner, a.g.e. s:19 vd.

Ayrıntılı bilgi için bknz: Murat Aydın, a.g.e. s:113 vd. – Atilla Özen, a.g.e. s:75

vd. – Semih Güner, Avukatlık Sözleşmesi ve Ücreti, 2014, s:121 vd. – Salter Uçar,

Avukatın Hak ve Ödevleri, 1998, s:36 vd. – Meral Sungurtekin, a.g.e., 2.Baskı,

s:147 vd.

Atilla Özen, a.g.e. 108 vd . – Semih Güner, Avukatlık Hukuku, s:348 – Salter

Uçar, a.g.e. s:20 vd. - Meral Sungurtekin, a.g.e., s:306 vd.