133

433

TBB Dergisi 2017 (133)

Ali Ergin ÇELEBİ

C. Bölünme Halinde Pay Sahipliği Sıfatının Aslen Kazanılması

Bölünme

işlemi gerçekleştiğinde edinilmiş mallara katılma re-

jiminde mal gruplarını etkileyecek bir pay ediniminden bahsedilip

bahsedilemeyeceği gündeme gelebilecektir. Bölünme TTK m. 159 f.

1 gereğince, bir şirketin tüm malvarlığının bölümlere ayrılarak diğer

şirketlere devrolunduğu “tam bölünme” veya bir şirketin malvarlığı-

nın bir veya birden fazla bölümünün diğer şirketlere devrolunduğu

“kısmi bölünme” şeklinde gerçekleştirilebilmektedir. Devralan şirket

bölünme için kurulmuş ve bölünen şirketin bölünmeye tahsis edilmiş

parçasını devralıyorsa “yeni kuruluş şeklinde bölünme”,

devralan

halen mevcut bir şirket ise “devralma şeklinde bölünme”

işleminden

bahsedilecektir.

Bölünme işlemlerinde de pay sahiplerinin ortaklık paylarının ko-

runması ilkesi esastır.

TTK m. 161 f. 2 uyarınca, bölünmeye katılan şir-

ketin pay sahibi, bölünmeye katılan bütün şirketlerde mevcut payları

oranında pay ediniyorsa burada “oranların korunduğu bölünme”, bö-

lünmeye katılan bazı veya tüm şirketlerde, mevcut paylarının oranına

göre değişik oranda pay ediniyorsa “oranların korunmadığı bölünme”

işleminden bahsedilecektir. Oranların korunmadığı bölünme işleminde

payların korunması ilkesinin işlerlik göstermeyeceği düşünülse bile,

oransal denge, devralan şirketlerden birinde bölünen şirketteki payla-

rından daha az pay sahibi olarak veya hiç pay edinmeyerek, buna kar-

şın diğer devralan şirkette daha büyük pay sahibi olarak kurulabilir.

Bu kapsamda edinilmiş mallara katılma rejimi açısından da yeni pay

edinilmesi halinde teknik-hukuki anlamda birleşme işleminden farklı

bir durum meydana gelmeyecektir.

TTK m. 161 f. 1’in 140’ncı mad-

Tekinalp, “Bir ortaklığın malvarlığının tümünün veya bir kısmının ya da bazı kı-

sımlarının o ortaklıktan ayrılarak bir bütün halinde mevcut veya kurulacak bir

ortaklığa yahut ortaklıklara devredilip, karşılığında devralan mevcut veya yeni

ortaklıkların paylarını, bölünen ortaklığın ortaklarının veya bizzat ortaklığın ken-

disinin iktisap etmesi.” şeklinde kavramı tanımlamaktadır (Tekinalp (Poroy/Ça-

moğlu), s. 143).

Tekinalp (Poroy/Çamoğlu), s. 151. “Yeni kuruluş yoluyla bölünme” şeklinde kul-

lanım için bkz. Pulaşlı, s. 101.

Tekinalp (Poroy/Çamoğlu), s. 151. “Devralma yoluyla bölünme” şeklinde kulla-

nım için bkz. Pulaşlı, s. 101.

Tekinalp (Poroy/Çamoğlu), s. 153. Ayrıca bkz. TTK m. 161 f.1.

Tekinalp (Poroy/Çamoğlu), s. 153.

Bkz. I/B.