133

450

Eşler Arasındaki Mal Rejimi Hükümleri Çerçevesinde Anonim Şirketlerde Bağlı Nama Yazılı ...

provisions. While in article 491/1 of Turkish Commercial Code (TCC)

is determined the exception of the restriction of the transfer of the

registered shares concerning the legal provision, the exception of

the limitation of the transfer of the shares regarding to the article of

incorporation for not listed shares is regulated in article 493/4 and

494/2 of TCC and for the listed ones is in article 495/3 of TCC. For the

determination of the application of these provisions, an assessment

of the scope of the acquisition of the shares in terms of the marital

regimes provisions is reqired.

Keywords:

Joint-Stock Company, Registered Shares, Restricti-

on of The Transfer of Registered Shares, Marital Regimes

GİRİŞ

Payın ve pay sahipliğinin serbestçe devredilebilirliği ilkesi anonim

ortaklığın temel özelliklerinden biridir. Ancak bazı hallerde bu serbes-

tinin sınırlanması bir gereksinim olarak ortaya çıkmaktadır. 6102 sayılı

TTK’da da 490 ila 498. maddeleri arasında anonim ortaklığın payları-

nın devir sınırlamaları ele alınmıştır. Bu düzenlemeler çerçevesinde

payın devrinin sınırlandırılması kanuni veya esas sözleşmesel bağlam

düzenlemeleri olarak iki ayrı grupta değerlendirilebilir. Bununla bir-

likte kanun koyucu bağlam sistemine bazı istisnalar tanıyarak, özellik-

le kanuni intikal hallerinde bağlamın etkisini kaybetmesine de olanak

sağlamıştır. Bunlardan biri olan payların kanuni intikal halleri ve bu

haller kapsamında eşler arasındaki mal rejimi hükümleri çerçevesinde

payların edinim halleri bağlamın etkisini yitirdiği durumlardan biri-

dir. Konuya ilişkin düzenlemeler ise kanuni bağlam bakımından TTK

m. 491/1, esas sözleşmesel bağlam açısından borsaya kote edilmemiş

nama yazılı paylar için TTK m. 493/4, TTK m. 494/2 ve borsaya kote

edilen nama yazılı paylar için TTK m. 495/3’te yer almaktadır. Eşler

arasındaki mal rejimi hükümleri çerçevesinde payların edinim halleri-

nin kapsamının çizilmesi ise söz konusu hükümlerin uygulama alanı-

nın belirlenmesi için bir gereklilik olarak karşımıza çıkmaktadır.

Çalışmada anonim ortaklıklarda nama yazılı payların edinimi

bakımından, bağlamın etkisini yitirdiği eşler arasındaki mal rejimi

hükümleri yoluyla iktisabı değerlendirilmiş olup, ilk kısımda hukuk

sistemimizdeki mal rejimi hükümleri öncelikli olarak değerlendirilmiş

ikinci kısımda ise bağlı nama yazılı payların devri ve devir sınırlama-

ları ile genel bilgiler verilerek, özellikle eşler arasındaki mal rejimine

göre payın iktisabı ve bu iktisabın hukuki sonuçları incelenmiştir.