133

455

TBB Dergisi 2017 (133)

Çiğdem Mine YILMAZ / Sevgi BOZKURT YAŞAR

TMK m. 218 “

Edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş mallar ile eş-

lerden her birinin kişisel mallarını kapsar

” demektedir. Doktrinde bir fikre

göre esasen evlilik birliği sürecinde karının malları ve kocanın malları

şeklinde dikey ayrımlamaya uğramış iki malvarlığı mevcut olduğu, bu

malvarlığının da TMK m. 219 vd. sonucu “

karının/kocanın kanuni edinil-

miş malları

” “

karının/kocanın kanuni kişisel malları

” ve “

sözleşmesel kişi-

sel/edinilmiş mallar

” şeklinde ele alınması gerektiği düşünülmektedir.

Kanunda ise karının/kocanın malı şeklinde bir ayrım yapılmaksızın

her iki eş için de geçerli olan aynı terim kullanılmıştır.

a. Edinilmiş Mallar

TMK m. 219; uyarınca “

Edinilmiş mal, her eşin bu mal rejiminin de-

vamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleridir

.” Bu hü-

kümden edinilmiş malların tespitinde öncelikle iki unsura bakılması

gerektiği; bunlardan ilkinin “

mal rejimi süresince edinilmiş olma

”

diğe-

rinin ise “

emek karşılığı edinilmiş olma

” olduğu sonucu çıkarılmaktadır.

“

Mal Rejimi Süresince Edinilmiş Olma

” kavramını anlayabilmek için

rejimin başlangıç ve bitiş anını tespit etmek gerekir. Başlangıç anı iki

farklı şekilde olabilir. Eşler yasal mal rejiminden başka bir rejim seç-

memişlerse, yetkili evlendirme memuru önünde “

evlenme sözleşmesinin

tamamlandığı an

” başlangıç anıdır. Eşler yasal mal rejiminden başka bir

rejim seçmişler ise “

sözleşmenin yapıldığı an

” başlangıç anı olarak kabul

edilmektedir

Rejimin sona erme anı ise, TMK m. 225’de düzenlenen sona erme

sebebine göre belirlenir. Rejimin sona ermesi dört farklı sebebe daya-

nabilir. Bunlar; ölüm, sözleşmeyle başka bir mal rejimine geçme, bo-

rejimi seçilmemesi halinde 01.01.2002 tarihine kadar eşler arasında mal ayrılığı bu

tarihten sonra ise edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olacağı, bu tarihten

önce edinilen mallarda diğer eşin yapacağı katkının Borçlar Kanununun genel

hükümlerine göre çözülmesi gerektiği kabul edilmiştir.

Mustafa Dural/Tufan Öğüz/Mustafa Alper Gümüş, Türk Özel Hukuku, Cilt III:

Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2016, s.207; Öztan ise bu ayrımın evlilik bir-

liğinin devamı boyunca önem taşımadığını, birliğin sona ermesiyle, iki grup mal

arasındaki ayrımın belirginleştiğini belirtmektedir, Öztan, s. 436.

Çalışma içerisindeki terim seçiminde kanundaki sistem takip edilmiştir.

Ahmet Kılıçoğlu, Medeni Kanun’umuzun Aile-Miras- Eşya Hukukuna Getirdiği

Yenilikler, Ankara 2014, s. 208; Öztan, s. 437; Dural/Öğüz/Gümüş, s. 207.

Akıntürk/Ateş, s. 156; Kılıçoğlu, s. 309, 315; Kılıçoğlu; yenilikler, s. 209.