134

692

Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararları Temelinde Avrupa Birliği Hukukunda Şirketlerin ...

ABAD’a göre, bu koşullar altında, aynı üye devlette kurulu bulu-

nan şirketler birleşebilirken, benzer koşullar altında, bir üye devlette

kurulu bulunan bir şirketin birleşme sonucu tasfiyesiz sona ererek tüm

malvarlığını bir diğer üye devlette kurulu bulunan bir şirkete devret-

mesinin ulusal ticaret siciline tescilinin reddine ABİA m. 49 ve 54 im-

kan vermemektedir. Bu anlamda kararın etkisi, yerleşme özgürlüğü-

nün bir parçası olması sebebiyle, genel olarak, diğer tür değiştirmeleri

de kapsayacak şekilde genişleyecektir.

A. “Cartesio” Kararı

ABAD tarafından 16 Aralık 2008 tarihinde verilen,

Cartesio

ola-

rak anılan karar, yerleşme özgürlüğünün idare merkezi sistemiyle

uyumluluğuna ilişkin büyük önem taşıyan kararlarından bir tanesidir.

Karara konu olan olay, Baja – Macaristan’da kurulu bulunan Carte-

sio Oktatό és Szolgáltatό bt şirketinin, şirket merkezinin İtalya’ya ta-

şınmasının ticaret siciline tescili için yaptığı başvurunun reddi kararı

aleyhine açtığı davadan kaynaklanmaktadır.

Cartesio, 20 Mayıs 2004 tarihinde Macar hukukuna göre kurulmuş

bir limited şirkettir. Şirket merkezi Baja – Macaristan’da bulunmakta-

dır ve ticaret siciline 11 Haziran 2004’te tescil olunmuştur.

Cartesio şirketi, Macar vatandaşı olan ve yerleşim yerleri

Macaristan’da olan iki gerçek kişi ortaktan oluşmaktadır. Bunlardan

sınırlı sorumlu ortağın tek sorumluluğu sermaye koyma olup diğer or-

tağın sorumluluğu ise şirketin borçlarından dolayı sınırsız sorumluluk

şeklindedir. Şirket, insan kaynakları, sekreterlik hizmetleri, çevirmen-

lik, eğitim ve öğretim alanlarında faaliyet göstermektedir.

11 Kasım 2005’te Cartesio şirketi, Bölge Ticaret Mahkemesi’ne,

merkezinin İtalya’ya taşınmasının tescili için dava açmıştır. 26 Ocak

2006 tarihli kararla başvuru, yürürlükteki Macar hukukuna göre,

Macaristan’da kurulu bulunan bir şirketin merkezinin şirket Macar

hukukuna tabi olmaya devam ettiği sürece yurt dışına taşınamayacağı

gerekçesiyle reddedilmiştir.

Case C-411/03 SEVIC Systems [2005] ECR I-10805, p. 32. Açıklama için bkz. Kara,

s. 128.

Case C-210/06 Cartesio [2008] ECR I- 9641.