

697
TBB Dergisi 2018 (134)
Bengül KAVLAK
Yukarıda belirtilen çerçevede Yüksek Mahkeme, aşağıda belirtilen
soruları ön karar usulüyle ABAD’a sormaya karar vermiştir.
- Bir üye devlette kurulan şirket, merkezini bir başka üye devlete ta-
şımak ister ve bu amaçla kurulduğu ülke ticaret sicilinden kaydını
terkin ettirir, merkezini nakletmek istediği devletin hukukuna uy-
gun olarak bir ana sözleşme akdedip bu devletin hukuk kuralları
uyarınca ticaret siciline tescilini talep ederse bu durumda kabul
eden devlet ABİA m. 49 ile 54 hükümlerini dikkate almakla yü-
kümlü müdür?
- Önceki soruya verilecek yanıt olumlu ise, ABİA m. 49 ile 54, kabul
eden devletin hukukunun, bir başka üye devlette bu ülkenin hu-
kukuna uygun bir şekilde kurulmuş olan bir şirketin merkezini
kabul eden devlete nakletmesi ve bu devletin hukukuna göre faa-
liyetlerini sürdürmesini yasaklamasını önleyecek şekilde yorum-
lanabilir mi?
Mahkeme, verdiği kararda,
Daily Mail
ve
Cartesio
kararlarına atıfta
bulunmuş, şirketlerin ulusal hukukun bir eseri olduğuna ve şirketlerin
kuruluşunu ve işleyişini düzenleyen ulusal hukuk hükümleri sebebiy-
le var olduklarına değinmiştir.
81
Diğer yandan, eşitlik ilkesi uyarınca,
Mahkeme şirketler bakımından gerçekleştirilen yerel işlemler ile sınır
aşan işlemler arasında farklılaştırma yapılmaması gerektiğine dikkat
çekmiştir. Bunun sonucu olarak da, ulusal tür değiştirmeler bakımın-
dan mümkün olduğu müddetçe sınır aşan tür değiştirmeler bakımın-
dan da Macar Ticaret Sicili’ne VALE Costruzioni şirketinin tescilinin
reddedilmesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu belirtilmektedir.
82
Mahkemenin vardığı sonuca göre, ABİA m. 49 ve 54, bir üye dev-
letin kendi ulusal hukukuna göre kurulmuş olan bir şirketin tür değiş-
tirmesine izin verirken, genel anlamda, bir başka üye devlet hukukuna
göre kurulmuş olan bir şirketin tür değiştirerek kendi hukukuna tabi
olmasını yasaklamasına engel oluşturmaktadır. ABİA m. 49 ile ABİA
m. 54, sınır aşan tür değiştirme bağlamında, kabul eden devletin bu
gibi işlemlere uygulanacak ulusal hukuku incelemeye ve ulusal şir-
ketlerin tür değiştirmelerine ulusal kanun hükümlerini uygulamaya
81
Case C- 378/10 Vale [2012] ECR I – 0000, p. 27.
82
Case C- 378/10 Vale [2012] ECR I – 0000, p. 57.