

700
Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararları Temelinde Avrupa Birliği Hukukunda Şirketlerin ...
ABAD’ın
Cartesio
kararında yapmış olduğu değerlendirme daha
yenilikçi olmakla birlikte
VALE
kararında ortaya çıkan sonuç tartış-
masız bir biçimde ekonomik boyutludur. Belirtmek gerekir ki, yeniden
kurulma imkanlarını kısıtlamak yerleşme özgürlüğünün sınırlanması
sonucunu doğurmaktadır. Şirketler, tabi olmak istedikleri hukukun,
maddi hukuk ve uluslararası özel hukuk kurallarına uydukları takdir-
de, siyasi sebeplerin sınır aşan dönüşümlere ilişkin kapsamlı bir engel
meydana getirmesini önleyebilecektir. Bu konuya ilişkin olarak sis-
temsel sorunlar, şirketlerin tabi olduğu hukukun değişmesi ile birlikte
etkilenen alacaklılar ve diğer menfaat sahiplerinin korunmasına dair
hukuki bir çerçevenin mevcut olmamasından kaynaklanmaktadır. Bu
durum çoğunlukla, şirketin ilk olarak kurulmuş olduğu devlete ilişkin
olarak ortaya çıkmakla birlikte, yerleşilmek istenilen devletin kamu
düzenine ne şekilde bir etkisinin olacağı açık değildir. Ancak bu, dev-
letin ulusal şirketler için tanımış olduğu imkanlardan yabancı şirketle-
ri mahrum bırakması için haklı bir gerekçe oluşturmamaktadır.
88
SONUÇ
ABAD’ın yerleşme özgürlüğüne ilişkin kararları genel olarak
AB’nin ikincil mevzuatına diğer bir deyişle tüzük ve direktiflerinde yer
alan düzenlemelere dayanmaktadır. Konuya ilişkin olarak öngörülen
ikincil mevzuatın amacı ABİA’da öngörülen temel özgürlükleri, konu-
muz bakımından özellikle yerleşme özgürlüğünü somutlaştırmak ve
daha etkin bir hale getirmektir. ABAD tarafından bu konuda verilen
kararlar da kurucu antlaşmalar ile kabul edilen temel özgürlüklerin
kapsamını somutlaştırmakta ve AB’nin ikincil mevzuatı ile bağlantı-
sını sağlamak suretiyle hukuki temelini ifade etmektedir. Bu konuya
ilişkin olarak öngörülen tüzük ve direktiflerde yer alan düzenlemeler,
ABAD’ın içtihatları ile uyum göstermelidir.
89
ABAD tarafından, yerleşme özgürlüğünün hangi koşullar altında
sınırlandırılabileceğine ilişkin kriterler öngörülmüştür. Makul olma
88
Borg – Barthet, Free at Last?, s.. 507-508.
89
Thomas Papadopoulos, “The Magnitude of EU Fundamental Freedoms: Appli-
cation of the Freedom of Establishment to the Cross-Border Mergers Directive”,
European Business Law Review,
2012, s. 527.