275 / 497
274
Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda Annelerin Korunması
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda
(SSGSSK m. 15) analık sigortası düzenlenmiştir. Kanun’da analık hali
“4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki
sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin, kendi
çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının ya da gelir veya
aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin gebeliğinin başladığı ta-
rihten itibaren doğumdan sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik ha-
linde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık haliyle
ilgili rahatsızlık ve engellilik halleri analık hali kabul edilir” şeklinde
tanımlanmıştır (SSGSSK m. 15/2).
Bu tanımda analık sigortasının kişi bakımından kapsamı da yer
almaktadır. Buna göre analık sigortasından 4/a ve 4/b kapsamında
sigortalılar ve bunların sigortalı olmayan eşleri faydalanırlar.
4
Analık sigortası “gebeliğin başladığı tarihten itibaren doğumdan
sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık sü-
reye kadar olan gebelik ve analık haliyle ilgili rahatsızlık ve engellilik
hallerine” karşı sosyal güvenlik sağlar.
Analık sigortasından sağlanan sigorta yardımları sağlık yardım-
ları ve geçici işgöremezlik ödeneği olmak üzere iki grupta toplamak
mümkündür.
Analık sigortasından sağlanan sağlık yardımları dışında sağlanan
yardımlar arasında emzirme ödeneği de yer alır. Emzirme ödeneği ço-
cuğun sağ doğması ve yaşaması kaydı ile miktarı SGK yönetim kurulu
tarafından belirlenen maktu bir ödenektir.
5
Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması
nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için m. 4/a
kapsamındaki sigortalı işçinin doğumdan önceki bir yıl içinde en az
120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması gerekir (m.
16/ a).
Bağımsız çalışan sigortalılar (m. 4/b) bakımından ise sigortalının
4
4/c kapsamında sigortalı olanların analık halinde korunması hakkında detaylı
bilgi için bkz. Ali Nazım Sözer, Türk Sosyal Sigortalar Hukuku, Beta Yayınevi,
İstanbul 2013, s. 224 vd.
5
Şakar, s. 251; Yusuf Alper, Sosyal Sigortalar Hukuku, Güncellenmiş 7. Baskı,
Dora Yayınları, Bursa 2015, s. 242.