TBB Dergisi Özel Sayı

414

Kadın Odaklı Politikaların Hükümet Programlarına Yansımaları Üzerine Bir Analiz

ortamda özellikle küresel kadın hareketinin katkılarıyla gelişen norm

ve standartlara büyük ölçüde başvurulmuştur. Çeşitlenen toplumsal

ve akademik ortam, genişleyen sivil toplum katılımının da katkısıyla

kadına ilişkin çeşitli konular ve sorunları kamuoyuna taşımış, yakla-

şımlar çeşitlenmiş, kadın örgütlerin sayısı artmış ve feminist bir bilinç

oluşmuştur.

Bu çalışma kapsamında, kamu siyasalarına rehberlik etme işlevi

nedeniyle Türk siyasi hayatında önemli rol oynayan, bir bakıma hü-

kümetin yol haritası olduğuna ve özellikle son yıllarda kazanılan se-

çimden yola çıkılarak çoğunluğun görüşünü temsil ettiği sık sık öne

sürülen Hükümet programları incelenerek, kadın odaklı politikalara

ilişkin yaşanan gelişmelerin izi sürülecektir. Bu çerçevede, 1980 öncesi

dönemin genel bir değerlendirilmesi yapılacak, 1980 sonrası dönemin

hükümet programlarında “hak” kavramının kadın açısından yer alış

biçimi ayrıntıları ile incelenecektir. Aynı dönemde kamu siyasalarının

nasıl yol aldığını belirlemek üzere, yasal ve yönetsel gelişmelerin belli

başlılarına yer verilerek, bakış açılarının ne yönde belirlendiği tartışı-

lacaktır. Kadın sorunuyla ilgili politikaların en üst düzeyde nasıl belir-

lendiği, bunun uygulamaya nasıl yansıdığı bu çalışmanın asıl konusu

olacaktır.

I. 1980 Öncesi Hükümet Programlarında Kadın

Daha geniş İslami kimliğin yerine ulusal bilinç ve kimlik yerleştir-

meye çalışan Cumhuriyetle birlikte, Türkiye geçmişten önemli bir ko-

puş yaşamıştır.

Ancak geçmişten kopuş ataerkil cinsiyetçi düzenden

de kopuş anlamına hiçbir zaman gelmemiştir. Berktay’ ın da belirttiği

gibi, ataerkillik biçim değiştirerek ılımlı hale gelmiş, ancak ortadan

kalkmamış, hatta en temel süreklilik noktası olarak varlığını sürdür-

müştür.

Bu bakış açısının bir sonucu olarak, 1980 öncesinde tek parti dö-

Serpil Çakır, “Türkiye’ de Kadın Tarihi Çalışmaları I”

kadin/78369-turkiyede-kadin-tarihi-calismalari-1, 2006.

Fatmagül Berktay, “Kadınların İnsan Haklarının Gelişimi ve Türkiye”, Sivil Top-

lum ve Demokrasi Konferans Yazıları No:7, Bilgi Üniversitesi, Sivil Toplum Ku-

ruluşları Eğitim ve Araştırma Birimi, 2004, s.17.

uploads/2015/02/01/berktay_std_7.pdf, Erişim Tarihi, 4.04.2017.

Fatmagül Berktay, a.g.e, s.17.