417 / 497
416
Kadın Odaklı Politikaların Hükümet Programlarına Yansımaları Üzerine Bir Analiz
muhafazakâr parti olarak AP’ nin kadını aile içine ele alması ve kadı-
nın ikincil rolünü pekiştirmeye çalışması geleneksel anlayışla örtüş-
mektedir. Kadın konusunda “devlet feminizmi” adı verilen, devletin
kadın hakları konusunda öncü rolünün gerilerde kaldığını gösteren bu
anlayış, uzun süre siyasi ortama hâkim olmuştur.
12 Mart 1971’ de başlayan ara rejim içinde kurulan reform hü-
kümetlerinde ilk kez bir kadın bakan olarak atanmakla birlikte, söz
konusu hükümet programlarda da kadına yönelik siyasalara hiç yer
verilmemiştir.
9
1974’de kurulan CHP-Milli Selamet Partisi (MSP) koalisyon hü-
kümetinde (37. Hükümet) sosyal devlet ilkesinin benimsendiği ve bu
ilkeye uygun politikalar oluşturulacağı belirtilmesine rağmen, yine ka-
dın konusuna ilişkin direkt bir hedefe yer verilmemiştir.
10
Süleyman Demirel’ in kurduğu Milliyetçi Cephe Hükümetinde
(39. Hükümet) ilk kez çalışan kadının sorununa yer verilmiş,
11
1977’
de kurulan Ecevit Hükümeti’ nde de (40. Hükümet) bu vurgu yerini
korumuştur.
12
Her ne kadar 1980 yılına kadar yine Süleyman Demi-
rel tarafından kurulan Milliyetçi Cephe Hükümetlerinden 41. de ka-
dın konusuna hiç yer verilmemiş,
13
43. Hükümette ise “dul ve çocuklu
kadınlara maaş bağlanması”
14
çerçevesinde kadına yer verilmişse de,
yine de bu durum kadın sorununa eğiliş bakımından yeni bir sayfadır.
Bu olgunun ortaya çıkışı çalışan kadın sayısının artışı ve kentleşme
oranının yükselmesi ile birlikte, partilerin kentli kadın seçmene ulaşma
amacını göstermektedir. Ayrıca çalışan kadın imgesinin (42. Hükümet
programında çalışan kadınların ücret eşitliği ve aralarındaki doğum
izinleri adaletsizliğinin giderilmesi hedeflerine yer verilmiştir)
15
aile
içindeki anne ve eş rolüyle birlikte ortaya konması, hem geleneksel
hem de modern kadın imgesinin kabul gördüğü şeklindeki yorumla-
maların önünü açmaktadır.
1960-80 arasında kurulan hükümet programlarında kadına yöne-
9
Erhan Kaplan, a.g.e., s.209
10
Bkz.
https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP37.htm11
www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP39.htm; Erişim tarihi, 20.02.2017.
12
https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP40.htm, Erişim tarihi, 20.02.2017.
13
https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP41.htm, Erişim tarihi, 20.02.2017
14
https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP43.htm, Erişim tarihi, 20.02.2017
15
https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP42.htm, Erişim tarihi, 9.04.2017.