

415
TBB Dergisi 2017 (özel sayı)
Şengül ALTAN ARSLAN
neminde sunulan hükümet programlarında kadın sorunu görmezden
gelinmiştir. Oya Tokgöz 1930’ dan sonraki dönemde siyasal partilerin
kadına bakışı konusunu ele aldığı makalesinde de belirttiği gibi, 1930’
lu yıllarda, Türkiye Cumhuriyeti’ ni kuran Cumhuriyet Halk Parti-
si (CHP), kadınlara siyasal hakların verilmesini kadın erkek eşitliği-
nin sağlanması açısından yeterli görmüş ve kadın sorunları üzerinde
durmamıştı.
6
Bu döneme CHP’ nin ulusu bir bütün varsayan, sınıf-
lar arası veya cinsler arası çatışmayı kabul etmeyen ideolojik yapısı
damga vurmuştur. Bununla birlikte, kadınların özgür bireyler olarak
kamusal alana çıkmalarına olanak sağlayan hukuksal düzenlemelerde
(Tevhid-i Tedrisat, Medeni Kanun) aynı dönemin ürünü olarak karşı-
mıza çıkmıştır.
Çok partili siyasal yaşama geçilmesiyle birlikte, 1950-1960 yılları
arasında CHP’ den sonra iktidar olan Demokrat Parti’nin (DP) hazır-
ladığı hükümet programında da kadın sorununa yer verilmemiştir. Bu
dönemde de kadın sorunun varlığı kabul edilmemiş, erken Cumhuri-
yet döneminde getirilen düzenlemelerin yeterliliği tartışılmamıştır. Bu
dönemdeki hükümet programlarında açılacak kredi oranından, fabri-
ka ihalelerine, hatta belli tüketim maddelerinin fiyatına kadar yaşa-
mın en küçük ayrıntılarına değinen programlarda, toplumun yarısını
oluşturan kadına ve sorunlarına sözcük olarak bile yer verilmemesi
çarpıcıdır.
7
1960 İhtilal’ı ile son bulan DP Döneminin ardından, 1961 Anayasa-
sı ile tekrar demokrasiye dönme çabaları da durumu değiştirmemiştir.
61 Anayasası, 24 Anayasasına göre hak ve özgürlüklere daha ayrıntı-
lı bir şekilde yer veren yapısına karşın, 1969 yılına kadarki koalisyon
hükümetlerinin programlarında kadın konusuna hiç yer verilmediği
görülmektedir.
1969 Genel Seçiminden sonra Adalet Partisi (AP) tarafından ku-
rulan 31. Hükümet’ in programı incelendiğinde, kadının sadece
aile içindeki görevleri açısından ele alındığı görülmektedir.
8
Tipik
6
Oya Tokgöz, “Kadın Seçmen İmgesi ve Türkiye’ de Kadının Bireysel Siyasal Katı-
lımı Üzerine Bir Deneme
” Aİ Dergisi
, Cilt 27, Sayı 4, Aralık 1994, s.101.
7
Erhan Kaplan, Türk Siyasi Sisteminde Kadın ve Kadın Sorunu, İstanbul Ün. Yük-
sek Lisans Tezi, İstanbul, 1999.
8
https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP31.htm, Erişim tarihi 22.02.2017