213 / 465
2010 Anayasa Değişikliklerinden Sonra Türk Anayasa Mahkemesinin Yapılanması
212
kan ve 5 üye asıl; son atanan 2 üye ise yedek üyedir. Yüksek Mahkeme
hem AYM, hem yüce divan hem de Danıştay ve Yargıtay olarak görev
yürütür. Mahkeme başkan ve 4 üye ile toplandığında AYM ve yüce
divan sıfatıyla çalışır
161
. KKTC’de yargıçlar anayasal güvence ile görev
yapmaktadır ve yüksek yargıçlar 65; diğer yargıçlar 60 yaşını doldur-
madıkça emekliye sevk edilemezler
162
.
KKTC kurulmadan önce
163
Kıbrıs’ta 1960 yılında AYM mevcuttu
ve bu AYM bir başkan ve iki üye olmak üzere toplam 3 yargıçtan oluş-
maktaydı. Başkanın, Türkiye, Yunanistan, İngiltere ve Kıbrıs vatanda-
şı olmayan üçüncü bir ülke vatandaşı olma zorunluluğu vardı. Ayrıca
bu mahkemenin yargıçlarını cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanı yar-
dımcısı ortaklaşa atarlardı
164
. Yargıçlar hukuk fakültesi mezunu olmak
zorunda olup, 65 yaşını dolduruncaya kadar görevde kalırlar ve bu
yaştan önce, hakimlik mesleğiyle bağdaşmayan bir neden dışında, gö-
revden azledilemezlerdi. Kıbrıs AYM yargıçlarının parlamenterlere
tanınan dokunulmazlıktan yararlanma hakkı da vardı
165
.
Tacikistan’da
166
AYM 1995’te kurularak faaliyete başlamıştır. Mah-
keme, 7 üyeden oluşmaktadır. (AY md 89). Bunlardan birisi başkan,
diğeri başkan yardımcısıdır. Diğer 5 yargıç ise üyedir. Üyelerden biri-
nin Dağlık Badashan Özerk Bölgesi’nden seçilmesi şarttır. Mahkemede
yedek üyelik yoktur. Üye seçilecek olan kişinin 30 yaşından küçük; 60
yaşından büyük olmaması gerekir. Adayın mutlaka hukuk fakültesi
mezunu olması ve en az 10 yıllık mesleki deneyime sahip olması şarttır.
Üyelerin görev süresi 10 yıldır ve tekrar seçilebilmeleri mümkündür.
Yargıçların atanmaları ve görevden alınmaları adalet bakanının
önerisiyle devlet başkanının onayıyla gerçekleşir. Fakat yargıçlar gö-
revlerinde bağımsızdır; bunu sağlamak için de hiçbir siyasi partiye
üye olamayacakları, görev sürelerinden önce azledilemeyecekleri,
161
Dayıoğlu, Salih S.;
“KKTC Anayasasında Yargının Yeri ve Anayasa Yargısı”,
AYD Yıl
1992, S:9, s. 377
162
Özkök,
Tebliğ,
s. 28
163
Özkök
,
Tebliğ,
s. 25
164
1960 Tarihli Kıbrıs Anayasası md 133-İngilizce metin-
(http://confinder.richmond.edu/admin/docs/cyprus.pdf) (Erişim Tarihi: 01.11.2010)
165
1960 Tarihli Kıbrıs Anayasası md 133-İngilizce metin-
(http://confinder.richmond.edu/admin/docs/cyprus.pdf)(Erişim Tarihi: 01.11.2010)
166
Malakhovich, Zarif Aliev;
“Türki Cumhuriyetler, Komşular ve Anayasal Sorunlar
Paneli”
konulu panelde sunduğu tebliğ, AYD, Yıl 2006, S: 23, s. 19, 20