327 / 465
Yargısal İmajımız Yargı Faaliyetleri Sırasında “Oturarak Konuşmaya” Dair Bir Deneme ve ...
326
dili aracılığı ile insanlar duygularını, düşüncelerini, isteklerini, ihtiyaç-
larını ve ruhsal zenginliklerini başka insanlarla paylaşmışlardır. Böylece
kendi iç dünyalarını yansıtırken birlikte yaşadıkları insanların iç dünya-
ları ile ilgili önemli bilgilere sahip olmuşlardır.”) denmektedir.
Her halde beden dilinin mesleğimiz için ne kadar önemli ve yad-
sınamaz olduğu aşikârdır.
F- Bu uygulama
“kültürümüze uygun”
değildir. Zira toplu taşıma
araçlarında (otobüs, metro, tramvay, feribot v.s.) bile; yaşlılara, ha-
milelere, görme engellilere v.s özel durumu olan şahıslara koltuk-
lara oturmada öncelik verildiği ve belli koltukların doğrudan bun-
lara tahsis edildiği hususu malumdur. Kaldı ki yaşlıya, hamileye
veya özürlüye oturması için yer göstermek ve bu şekilde ifadesini
almak yargılamada eşitsizlik yapmak, taraflı davranmak ve diğer
tarafa önyargılı olmak demek değildir. Tam aksine muhatabın
“insan”
olmak hasebiyle taşıdığı değerler ve somut hal ve duru-
munun bizzat hâkim savcı tarafından dikkate alınması, insani bir
hakka saygının ifadesidir. Yaşlıya veya hamileye saygı evrensel
bir davranış modeli olup, enlem veya boylam farkı olan/olmayan
ülke, insan veya kültürlere göre değişmemektedir.
MEVZUAT :
I - Türk Hukuk Tarihinde
Rastlanan kaynak 1869 tarihli
Mecelle
’dir. Mecelle-i Ahkâm-ı
Adliye’nin
“Hüküm ve hâkimlikten”
bahseden 16. kitabının 1. babının
1, 2, 3 ve 4. fasıllarında hâkimin vasıfları, adabı, vazifesi ve yargılama
şekli düzenlenmiştir.
Buna göre
“Hâkimin Adabı”
başlıklı 2. fasıldaki 1799. maddede
“Hâkim; hasım taraflar arasında adaletle hükmetmeye memurdur.
Bundan dolayı; taraflardan biri her ne kadar eşraftan ve diğeri
avamdan biri olsa bile
yargılama sırasında
tarafları oturtmak
ve
kendi-
lerine bakmak
ve
söz vermek
gibi muhakemeye ait işlemlerde tamamıyla
Adalet ve Eşitliğe
riayet etmelidir.” denilmiştir.