TBB Dergisi 98. Sayı

TBB Dergisi 2012 (98)

Erkan ŞENSES

347

2. Beraat Kararı

a. Genel Olarak

Beraat, sözlük anlamı olarak

“aklanma”

anlamına gelen ve yapılan

muhakeme sonunda fail hakkında cezaya hükmolunmaması sonucu-

nu ortaya çıkaran karardır.

Ceza Muhakemesi Kanunu m. 223/2 hükmüne göre beraat kararı;

1) Yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması, 2) Yük-

lenen suçun sanık tarafından işlenmediğinin sabit olması, 3) Yüklenen

suç açısından failin kast veya taksirinin bulunmaması, 4) Yüklenen su-

çun sanık tarafından işlenmesine rağmen, olayda bir hukuka uygun-

luk nedeninin bulunması, 5) Yüklenen suçun sanık tarafından işlendi-

ğinin sabit olmaması hallerinde verilir.

Mahkeme beraat hükmünün gerekçesinde, yukarıda anılan haller-

den hangisine dayandığını belirtmek zorundadır (CMK m. 230/2).

Derhal beraat kararı verilebilecek hallerde durma, düşme veya

ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilemez

(CMK m. 223/9). Be-

raat kararlarının durma, düşme veya ceza verilmesine yer olmadığı

kararlarından daha lehe olduğu kuşku götürmezdir

. Derhal beraat

kararı verilebilecek haller kanunda sayılmış olmasa bile oldukça sınırlı

hallerdir. Örneğin iddianamede sanık olarak gösterilen kişinin sanık

http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=beraat&ayn=tam

, Erişim

Tarihi:19.08.2010, Uygulamada ‘beraat’ sözcüğü yerine ‘aklanma’ sözcüğünün

kullanılmasını Yargıtay bozma sebebi yapmaktadır:” …ayrıca sanıkların beraati

yerine aklanmalarına karar verilmesi suretiyle CYUY.nın 253. maddesine aykırı

davranıldığından…”, YCGK, 31.03.1998, E. 1998/6-80, K. 1998/127,

www.hukuk

turk.com, Erişim Tarihi: 19.08.2010.

“işlediği suçun hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayacak durumda olup, davranışla�

rını yönlendirme yeteneğinin önemli ölçüde azalmış olduğu ve 5237 sayılı Kanunun 32/1.

maddesinden istifade edeceğinin bildirilmiş olması ve anılan fıkrada bu durumda olan kişi�

ye ceza verilmeyeceğinin düzenlenmiş bulunması karşısında, akıl hastası olan şüpheli hak�

kında Cumhuriyet Başsavcılığınca kovuşturmaya yer olmadığına karar verilemeyeceği,

mahkemesince yapılacak yargılama sonucunda eylemin anılan madde kapsamında kaldığı�

nın anlaşılması halinde sanık hakkında ceza verilmeyip, güvenlik tedbirine hükmedilmesi

gerekeceği, aksi halde suçun sanık tarafından işlenmediğinin anlaşılması durumunda daha

lehe olan beraat kararı verilmesi gerekeceği gözetilmeden…”

Yarg. 9. CD, 18.10.2007, E.

2007/6751, K. 2007/7263,

www.hukukturk.com,

Erişim Tarihi: 29.08.2010.

5352 sayılı Adli Sicil Kanunu 25.05.2005, (RG. 01.06.2005, 25832) m. 4/2-g hükmü,

adli sicile kaydedilebilecek bilgileri sayarken ceza mahkûmiyetini bütün sonuçla-

rıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık dolayısıyla veri-

len kararları da saymıştır. Beraat ise adli sicile kaydedilmeyecek bilgilerdendir.