124 / 477
TBB Dergisi 2012 (100)
Fatma KARAKAŞ DOĞAN
123
arasında son derece azdır.
83
Suçların işlendiği yer konusunda yapılan
araştırmalar, kentsel alanların insanları suç işlemeye itecek çok sayıda
etken barındırdığını göstermektedir. Suç alt kültürünün varlığı başta
olmak üzere, yoksulluk, işsizlik, ekonomik sıkıntılar, denetleyici aile
bağlarının zayıflaması, suça zemin hazırlayan önemli etkenlerdir.
84
Ya-
pılan çalışmalar ilk kez 18 ve altı bir yaşta suç işleyen kişilerde müker-
rer suçluluk gelişme olasılığının yüksek olduğunu göstermektedir.
85
KKTC’de yeniden suç işlemenin engellenmesi için cezaevi içinde
ve tahliye sonrası yürütülecek programlarla cezanın özel önleme ama-
cına ulaşılmaya çalışılması gerekmektedir. Halen KKTC’de bu konuda
yeterli donanım bulunduğunu söylemek mümkün değildir. Oysa ye-
niden soruşturmaya uğrama oranının %28.9, yeniden mahkum edilme
oranının %21.2 ve yeniden cezaevine girme oranının %22 olması, gele-
ceğe dair önlem alınmasını gerektirmektedir.
3. Hapis Cezasının Yeniden Suç İşlemede Caydırıcı Olup
Olmadığını Tespite Yönelik Sorulara Verilen Yanıtlar ve
Değerlendirmesi
Hapis cezasının olumlu ve olumsuz yanlarına yönelik tartışmalar
öteden beri yapılmaktadır. Failleri toplumdan kopartarak yeniden suç
işlemeye zemin hazırlaması, hapis cezasına yöneltilen en ciddi eleştiri-
lerden birisidir. Bu bölümde sorulan sorular ile, tutuklu ve hükümlü-
lerin hapis cezasının yeniden suç işlemede caydırıcılığı konusundaki
görüşleri öğrenilmek istenmiştir.
Anketimize katılan hükümlü veya tutukluların tahliye sonrası
yeniden suç işleyip işlemediği konusunda yöneltilen soruya, sadece
%11.1 oranındaki tutuklu ve hükümlü evet yanıtı vermiştir. Tutuklu
ve hükümlülerin %33.9’u cezaevinden tahliye olanların suç işlemedi-
ğini belirtmiştir. Bu konuda kararsız kalanların oranı %53.8’dir. Karar-
83
“...erkek olmanın mükerrer veya yeniden suçluluğun değişmeyen bir habercisi olduğu...”,
Zahir Kızmaz,
“Cezaevine Girme Sıklığına Göre Suçlular: Karşılaştırmalı Bir Araştır-
ma”
, 579.
84
Zahir Kızmaz,
“Cezaevine Girme Sıklığına Göre Suçlular: Karşılaştırmalı Bir Araştır-
ma”
, 580.
85
18 Yaş veya altı bir yaşta ilk kez suç işleyenlerde mükerrer suçluluk oranı %65.2
iken, 19-21 yaş aralığında suç işleyenlerde %44.4, 22-24 yaş aralığındaki kişilerde
%50, 25-27 yaş aralığında %25 ve 28 yaş üstünde %7.7’dir., Kızmaz,
“Cezaevine
Girme Sıklığına Göre Suçlular: Karşılaştırmalı Bir Araştırma”
, 582.