367 / 477
Mala Karşı İşlenen Suçlarda Etkin Pişmanlık
366
Madde gerekçesi ise şöyledir;
‘Suç tamamlandıktan sonra kişi pişmanlık gösterebilir. Bu du-
rumda, işlenmiş ve tamamlanmış olan suç işlenmemiş hâle artık dön-
dürülemez. Ancak, suç tamamlandıktan sonra, pişmanlık duyarak,
gerçekleştirilen haksızlığın neticeleri mümkün olduğunca ortadan
kaldırılabilir.
Bu düşüncelerle, etkin pişmanlık; hırsızlık, mala zarar verme, gü-
veni kötüye kullanma, dolandırıcılık ve karşılıksız yararlanma suçla-
rında cezada indirim yapılmasını gerektiren şahsî sebep olarak kabul
edilmiştir. Ancak, bunun için bazı koşulların gerçekleşmesi gerekir.
Önce, failin veya suça iştirak eden kişinin bizzat kendisinin pişman-
lık göstererek iade veya tazmini gerçekleştirmesi gerekir. Suçun işlen-
mesiyle kişilerin görmüş bulundukları zararın aynen iade veya müm-
kün olduğu kadar azaltılmak suretiyle tazmin edilmesi gerekir. Etkin
pişmanlığın cezada indirim yapılması sebebi olarak kabul edilebilme-
si için, zararın tamamen veya mümkün olduğu kadar aza indirilerek
gerçekleştirilmesi gerekir. Kısmen geri verme veya tazminde, etkin piş-
manlık hükümlerinin uygulanabilmesi için, mağdurun aynen iadeye
veya tazmine rıza göstermesi gerekir.
Etkin pişmanlığın kovuşturma başlamadan önce, yani işlenen suç-
tan dolayı kamu davası açılmadan önce gösterilmesi gerekir.
Etkin pişmanlık durumunda hâkim maddede belirlenen oranda
cezada indirim yapabilir. Bu konuda, hâkime etkin pişmanlığın sami-
miyetine ve zararın tazmin edilen miktarına göre, takdir yetkisi tanın-
mıştır. Bu hükümle, işlenen suçun yağma olması hâlinde de, cezada
belli oranda indirim yapılması yolu açılmıştır.’
2
5377 sayılı yasa ile yapılan değişikliğin ilgili gerekçesi;
‘Yapılan değişiklikle malvarlığı aleyhine işlenen suçlarla ilgili ola-
rak etkin pişmanlık yeniden düzenlenmiştir. Bu değişikliğe göre, ceza-
da indirim yapılmasını gerektiren etkin pişmanlık sadece soruşturma
veresiyle sınırlı tutulmamıştır. Kovuşturma evresinde de hüküm veri-
linceye kadar etkin pişmanlık gösterilmesi halinde bu nedenle cezada
indirim yapılabilecektir.’
2
Özgenç, İzzet,
Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi
, Seçkin Yayınevi,Ankara 2005, s.906