77 / 477
Hekimin Hastayı Aydınlatma Yükümlülüğünden Kaynaklanan Taziminat Sorumluluğu
76
ği, müdahalenin şekli, zarar verenin kusurunun ağırlığı, zarar görenin
yaşı, işi, sosyal konumu, sabit iz kalması, zarar görenin kusuru, ta-
rafların sosyo-ekonomik durumları belirlenecek tazminatın miktarını
tayinde etkili olacaktır.
D. MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARINDA
ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
Hekimin aydınlatma yükümlülüğünü ihlali nedeniyle doğan
maddi ve manevi tazminat davalarına uygulanacak zamanaşımı sü-
resi uyuşmazlığın hukuki dayanağının(borcun kaynağının) sözleşme
veya haksız fiil olmasına göre değişir. Zira Borçlar Kanunu’nda borcun
kaynağına göre zamanaşımı süreleri farklı maddelerde düzenlenmiş-
tir. Ancak zamanaşımı süresine ilişkin bu özel düzenlemeler zamana-
şımı süresine ilişkin olduğundan zamanaşımını durduran veya kesen
sebepler, zamanaşımının hesaplanması gibi konularda genel hüküm
olan ve borcun sona ermesi nedenleri arasında düzenlenen BK. 125-
141. (TBK. 146-161) maddelerinin uygulanması gerekir.
126
Hekim ile hasta arasındaki ilişkinin haksız fiile dayalı olması ha-
linde maddi ve manevi tazminat davalarına haksız fiillere ilişkin za-
manaşımı süreleri uygulanacaktır. Borçlar Kanunu’nun 60. maddesi
gereğince bu davalar için kısa, uzun ve uzamış zamanaşımı süreleri
öngörülmüştür. Kısa zamanaşımı süresi tazminat yükümlüsünü ve
zararı öğrenmeden itibaren bir yıldır.
127
Yeni Türk Borçlar Kanunu 72.
maddesi kısa zamanaşımı süresini iki yıla çıkarmıştır. Uzun zamana-
şımı süresi haksız fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıl olup TBK. da
aynı süreyi benimsemiştir. Bu davalara konu haksız fiillerin aynı za-
manda suç teşkil etmesi durumunda (yaralama vb.), fiil için öngörü-
len ceza zamanaşımı süresi, BK.60 (TBK. 72). maddesinde öngörülen
zamanaşımı süresinden fazla ise, bu durumda ceza zamanaşımı süresi
uygulanacaktır.
128
Hekimin sorumluluğu ve tazminat davaları borç ilişkisine (sözleş-
me) dayanıyorsa zamanaşımı süresinin bu borç ilişkisinin niteliğine
göre belirlemek gerekir. Doktrinde, hekim ile hasta arasındaki ilişkinin
126
Kılıçoğlu, s.467.
127
Kılıçoğlu, s. 469; Hatemi/ Gökyayla, s. 184.
128
Kılıçoğlu, s. 476-477.