TBB Dergisi 100. Sayı

TBB Dergisi 2012 (100)

Mine KAYA

Aydınlatma yükümlülüğü, tıbbî müdahalenin başlaması, yön-

lendirilmesi, hukuka uygunluğu ve hekimin sorumluluğunun belir-

lenmesinde önemli bir rol oynar. Tıbbî müdahale öncesi aydınlatma

yükümlülüğü hekimce hastaya, uygulanacak tedavinin türü, başarısı

şansı, muhtemel sonuçları, alternatif yöntemler ve tedaviyi reddetme-

nin sonuçları gibi konularda, zorunlu bir şekle bağlı olmadan yerine

getirilmelidir.

Hekim ile hasta arasında ister vekâlet veya eser sözleşmesi bulun-

sun ister uyuşmazlık haksız fiile dayansın aydınlatma yükümlülüğü-

nün yerine getirilmemesi halinde şartları varsa tazminat sorumluluğu

gündeme gelir. Her iki sorumluluk türünde de aydınlatma yüküm-

lülüğünün ihlali halinde kişinin yaşamı, sağlığı ve bedensel bütünlü-

ğünün ihlali ve buna bağlı olarak maddi ve manevi zararlar meydana

gelebilir. Bu yükümlülüğün ihlali ölüme neden olmuşsa, ölenin defin

giderleri, varsa ölüm anına kadarki tedavi giderleri, çalışma gücünün

geçici veya daimi kaybından doğan zararları ile ölenin desteğinden

yoksun kalanlar bu kalem zararlarını maddi tazminat davası ile isteye-

bilirler. Aydınlatma yükümlülüğünün ihlali kişinin sağlığı ve beden-

sel bütünlüğünün ihlaline neden olmuş ise tedavi giderleri, çalışma

gücünün geçici veya daimi kaybı nedeniyle uğranılan zararlar ile eko-

nomik geleceğin sarsılmasından doğan zararlar maddi tazminat dava-

sı ile istenebilir. Ölüm, sağlık ve bedensel bütünlüğünün ihlali kişinin

aynı zamanda şahıs varlığı değerlerinde bir azalmaya sebep olduğun-

dan, bu nedenle uğranılan manevi zarar ise manevi tazminat davası ile

istenebilecektir. Bu tazminat davalarının zamanaşımı süreleri hekimle

hasta arasındaki hukuki ilişkiye göre farklılık gösterecektir.

KAYNAKLAR

AŞÇIOĞLU, ÇETİN. Tıbbî Yardım ve El Atmalardan Doğan So-

rumluluk, Ankara-1993

AYAN, MEHMET. Tıbbî Müdahalelerden Doğan Hukukî Sorum-

luluk, Ankara-1991

BAYRAKTAR, KÖKSAL. Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezai So-

rumluluğu, İstanbul-1972

BOLAND,GARY.L. The Doctrine of Lack of Consent and Lack of