236 / 537
TBB Dergisi 2012 (101)
Barış BAHÇECİ
235
4389 sayılı Kanun’u, 15. maddesi dışında ilga eden 5411 sayılı
Kanun’da da, aynı yaklaşım sürdürülmektedir. 5411 sayılı Kanun’un
101, 108 ve 130 maddelerinde Fonun kaynak ve alacakları sayılmıştır.
Buna göre, Kanun’un 101. maddesiyle bankaların fona ödemeleri ge-
reken katılma paylarının, Kanunun 108 maddesiyle, el konulan ban-
kaların hâkim ortakları ve bunların yöneticilerine yöneltilecek takiple-
rin, 130 maddesiyle de idari para cezaları, mevduat ve katılım sigorta
primlerinin ve kamu hukukundan doğan sair kalemlere ilişkin takiple-
rin 6183 sayılı Kanun’a göre takip edileceği düzenlenmiştir.
Böylelikle TMSF’ye devredilen bankaların tüm alacakları aynı hu-
kuksal statüye alınmamış, banka hâkim ortağı, yöneticisi veya bun-
ların yakın eş ya da çocukları olmayan üçüncü şahıs borçluların özel
borçları için 6183 sayılı Kanun’un uygulanması düzenlenmemiştir. Bir
başka değişle, hangi kalem alacakların
“fon alacağı”
sayılacağı 4389
sayılı Kanun’la belirlenmiş, banka hâkim ortağı üst düzey yöneticisi
veya bunların eş ya da çocuğu olmayan ve dolanlı işlemlere dayanma-
yan üçüncü kişilere ait borçların Fon alacağı sayılacağına ilişkin hiçbir
düzenleme yapılmamıştır. Buna rağmen, adi bir borç niteliği taşıyan
ve banka hâkim ortağı yöneticisi ve bunların eş ya da çocuklarına ait
olmayan borçların da fon alacağı gibi tahsil edilmek istenmesi huku-
ken doğru bir usul değildir.
Konuyu 6183 sayılı Kanun perspektifinden de ele almak mümkün-
dür. 6183 sayılı Kanun’un Kanunun Şumulü (kapsamı) başlıklı 1. mad-
desi açık bir biçimde sözleşmeden, haksız fiilden ve haksız iktisaptan
doğan kamu alacaklarının 6183 sayılı Kanun’a göre tahsil edilemeye-
ceğini vaz etmektedir.
4389 sayılı Kanun’un 15/7-b bendinde yer verilen
16
banka kay-
16 Hisseleri kısmen veya tamamen Fona intikal eden bir bankanın yönetim ve dene-
timini doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran
ortaklarının veya yöneticilerinin, yönetim kurulu, kredi komiteleri, şubeler, diğer
yetkili ve görevliler aracılığıyla veya sair suretlerle banka kaynaklarını ve varlık-
larını doğrudan veya üçüncü kişilere rehnetmek, teminat göstermek, ekonomik
gücü olmayan kişilere kredi vermek, karşılığında kredi temin etmek amacıyla kre-
di kullandırmak, yurt içi veya yurt dışı banka ve malî kuruluşlar nezdinde depo
veya sair adlarla hesap açtırmak veya bu hesapları teminat göstermek ve sair
şekillerde kullanmak suretiyle veya başkaca dolanlı işlemlerle edindikleri veya
bu suretle üçüncü kişilere edindirdikleri para, mal, her türlü hak ve alacakların
temininde kullanılan banka kaynakları ve varlıkları nedeniyle doğan alacak Fon