343 / 473
Türkiye’de Kadın Hakları: Bir İleri, İki Geri
342
Bu nedenle yazının konusu özellikle, TMK ile kadın hakları üze-
rine yapılan propagandaların boşluğunu ve kadın haklarını savunma-
ları gerekenlerin hoşluğunu göstermek amacıyla, kocanın borca batık
olması ve kadının hakkının yokluğu üzerine.
Gerçekten de, yeni TMK sonrasında, kadının bu anlamda kazanı-
mı her ortam ve platformda cafcaflı tanıtım ve propagandalara konu
olmuştu. Gerçi, şeklin ve imajın pırıltısının, öz’e tercih edildiği ülke-
mizde bu durum halen geçerli, lafa geldiğinde TMK ile erkek egemen-
liğine karşı kadının güvence altına alındığı söyleniyor. Ancak, mevcut
yasal düzenleme karşısında boşanma ya da ölümle sona eren bir ev-
lilikte, koca borca batık ise, ne aile konutunda ve ne de evlilik birliği
içinde edinilmiş mallarda kadının hakkının bir güvencesi yok !
Evlilik birliği içinde edinilmiş mallardaki artık değerin yarısına te-
kabül eden katkı payı alacağının TMK’da tarif edilen hesap yöntemine
göre, ölüm ya da boşanma ile sonra eren evlilik sonrasında, eşlerin
ya da mirasçılarının diğer eş ya da mirasçılarından talep edebilecek-
leri bir “katkı payı alacağı” talep edebilmeleri için;kendisinden alacak
talep edilecek olan veya ölen eşin borcunun, alacağın dayanağı olan
malların değerinden fazla olmaması gerekmekte. Gerçi, cebri icrada,
satışların çoğa yakınının mal değerinin yarısı ya da yüzde kırkına so-
nuçlanması karşısında, bu kuralı, borcun mal değerlerinin yarısını aş-
maması olarak anlamak gerekiyor.
“Borca batık kocanın mirasını ret eden kadının evlilik birliği içinde edi-
nilmiş mallardaki katılma payı alacağının yokluğu ve koca borca batık ise ev-
lilik birliği içinde edinilmiş mallarda boşanan kadının katılma payı alacağı-
nın hayal olduğu hakkındaki”
“yokluk” ve “hayal” halleri, TMK (01. 01.
2002) öncesinde akdedilen ve “mal ayrılığı rejimine” tabi iken TMK ile
01. 01. 2002 tarihinden itibaren “edinilmiş mallara katılma rejimine”
geçmiş veya TMK (01. 01. 2002) sonrasında akdedilerek başka bir rejim
seçilmediği için “edinilmiş mallara katılma rejimine” tabi olan evlilik-
ler ve 01. 01. 2002 sonrasında edinilmiş mallar ve kocanın borca batık
olarak ölmesi veya evlilik boşanma ile sonlanmışsa kocanın borca ba-
tık olduğu haller için geçerli.
Bu sonucu önce yasal mevzuatı irdelemek ve sonra hem ölen koca-
nın ve hem de boşanan kocanın borca batık olması halleri için ayrı ayrı
göstermeye çalışıp, kısa ve pratik çözüm önerilerimizi sıralayacağız.