338 / 473
TBB Dergisi 2012 (102)
Ufuk ÜNLÜ
337
Zimmet suçunda olduğu gibi rüşvet suçunda cezayı ortadan kaldı-
ran şahsi sebep olarak etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi
için 5237 sayılı Kanun’un 254 üncü maddesinde yer alan
“soruşturma
başlanmadan önce”
ibareleri yerine,
“durum resmî makamlarca öğrenilme-
den önce”
ibareleri ikame edilmiştir. Böylece rüşvet olgusunun ilgili
idare yetkilileri tarafından öğrenilmesi halinde, henüz ceza soruştur-
ması başlatılmamış olsa bile, durum resmî makamlarca öğrenilmiş ol-
duğu için, kişi artık etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanamaya-
caktır. Keza bu değişikliğe paralel olarak maddenin ikinci fıkrasındaki
rüşvet verenin etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanması halinde,
sadece hakkında cezaya hükmolunmayacaktır. 254 üncü maddenin
mevcut metninde yer alan bu durumda ayrıca kişinin
“verdiği rüşvet de
kamu görevlisinden alınarak kendisine iade edilir”
hükmü metinden çıka-
rılmıştır. Bu itibarla, rüşvet veren etkin pişmanlıktan yararlansa bile,
rüşvet olarak verdiği para ve sair menfaat, müsadere edilecektir.
SONUÇ
Rüşvet suçu, kamu idaresinin güvenilirliğine ve işleyişine karşı
suçlar arasında sayılmakla, kamuya duyulan güvenin ve saygınlığın
korunması ve kamu hizmetlerinde tarafsızlığın sağlanması amaçlan-
mış ve bu saikle mevcut suç, rüşveti alan ve veren açısından cezai mü-
eyyideye bağlanmıştır.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 252. maddesi rüşvet suçunu
içermektedir. Rüşvet suçunun tarihi oldukça eskidir ve yeni TCK’nın
ilk haliyle bu suç, günümüz şartlarına uygun hale getirilmeye çalışıl-
makla birlikte birtakım eleştirilere de maruz kalmıştır. Eski TCK’dan
farklı olarak
“basit rüşvet”
in rüşvet suçu içerisinden çıkarılması ve gö-
revi kötüye kullanma suçuna dâhil edilmesi, rüşvet suçuyla korunmak
istenen hukuki yararın daraltılması olarak algılanmıştır. Çünkü basit
rüşvetin görevi kötüye kullanma olarak cezalandırılması halinde sa-
dece kamu görevlisi ceza alacaktır. Görevin gereklerine uygun hareket
edilerek bir işin yapılması ya da yapılmaması halinde karşı tarafın her
zaman masum olduğunu söylemek güçtür. Ayrıca bu eylemin farklı
bir maddede düzenlenmesi de rüşvet suçunun cezasıyla karşılaştırıldı-
ğında cezanın hafifletildiği görülecektir. Basit rüşvetin görülme sıklığı,
nitelikli rüşvete göre daha fazladır.