303 / 465
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Olağanüstü Toplanması: Tatilde veya Ara Vermede Toplantı
302
5.4. Olağanüstü Toplantı Konusu Dışındaki Konuların
Görüşülmesi
Olağanüstü toplantı üzerine yapılacak görüşmenin çağrı konu-
su işle sınırlı olup olmadığı, bir başka deyişle olağanüstü toplantı
konusu haricinde bir konunun Meclis tarafından görüşülüp görü-
şülemeyeceği hususu, özellikle 1961 Anayasası döneminde günde-
me gelmiş ve Anayasa Mahkemesi’nin bir kararına da konu olmuş-
tur. Aslında 1982 Anayasası’ndakine benzer bir düzenleme getiren
1961 Anayasası’nın
“Toplanma ve Tatil”
başlıklı 83. maddesinin son
fıkrasına göre; ara verme veya tatil sırasında toplantıya çağrılan
meclisler, önce bu toplantıyı gerektiren konu üzerinde görüşme ya-
parlar. Anayasa Mahkemesi de anılan kararında bu düzenlemeye
göndermede bulunarak konuyla ilgili şu saptamaları yapmakta-
dır
59
:
“Anayasa’nın yukarıda belirtilen 83. maddesinin son fıkrası ile ara
verme veya tatil sırasında toplantıya çağrılan meclislerin önce bu toplan-
tıyı gerektiren konu üzerinde görüşme yapmaları zorunluluğu öngörül-
müş, başka konuların görüşülemeyeceği yolunda ise engelleyici bir hüküm
getirilmemiştir.”
Bilindiği üzere Anayasa’nın 93. maddesinin son fıkrasına göre; ara
verme veya tatil sırasında toplanan TBMM’de, öncelikle bu toplantıyı
gerektiren konu görüşülmeden ara verme veya tatile devam edilemez.
Bu hükme göre olağanüstü toplantı sadece bu toplantıya neden olan
konuyla sınırlanmamış olup, olağanüstü toplantıya neden olan konu-
nun sadece önceliğe sahip olduğunu vurgulamaktadır
60
. Yine İçtüzü-
ğün 7. maddesinin son fıkrası;
“Konu üzerinde gerekli işlemler tamamla-
nınca, Türkiye Büyük Millet Meclisi çalışmalarına devama karar vermediği
takdirde, tatile veya aravermeye devam olunur.”
şeklinde bir düzenleme
getirmektedir. Bu iki hüküm birlikte incelendiğinde Meclis’in, olağa-
nüstü toplantıyı gerektiren konuyu görüştükten sonra çalışmalarına
devam kararı alarak başka konuları da görüşebileceği açıkça anlaşıl-
maktadır. Nitekim doktrindeki görüşlerin de neredeyse tamamı bu
yöndedir
61
. Ancak bu açık düzenlemelere rağmen konu, 1999 yılında
59
Anayasa Mahkemesi’nin 18 ve 22.11.1976 tarih, E. 1976/27, K. 1976/51 sayılı
kararı.
60
Has, a.g.e., s. 388
61
Bkz. Teziç, a.g.e., s. 159; Bakırcı, a.g.e., s. 99; İba, a.g.e., s.386; Neziroğlu, a.g.e.,