110 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Tahir ERDEM
109
SGK tarafından açıklanan verilerin yer aldığı aşağıdaki tablo ince-
lendiğinde 2010 yılı rakamlarına göre 5510 sayılı Kanunun 4-1/a mad-
desi kapsamında istihdama dayalı zorunlu sigortalı olan 10.030.810 ki-
şiden % 43,1’ini teşkil eden 4.323.279 kişi asgari ücretle çalışmaktadır.
Asgari ücret, genel tanımı uyarınca, işçilere normal bir çalışma günü
karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve
kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari dü-
zeyde karşılamaya yetecek ücrettir. Dolayısıyla, kişilerin ancak asgari
ihtiyaçlarını karşılayabilecek düzeyde belirlenen asgari ücret tasarrufa
ayrılabilecek kısmı bulunmayan bir tutarı ifade etmektedir.
Bunun dışında % 30,2 orana tekabül eden toplam 3.029.304 kişi
asgari ücreti ifade eden 760,5 TL ile 1.200 TL aylık ücret eşikleri arasın-
daki çalışmaktadır. Dolayısıyla, 5510 sayılı Kanunun 4-1/a maddesi
kapsamındaki zorunlu sigortalı sayısının % 73,3 oranındaki kısmına
tekabül eden 7.352.583 kişi 2010 yılının sonu itibariyle 1.200 TL ücret
gelirinin altında gelir elde etmektedir.
5510 SAYILI KANUNUN 4-1/a MADDESİ KAPSAMINDAKİ AKTİF SİGORTALILARIN 2010 YILI ARALIK AYINA İLİŞKİN AYLIK PRİMVE
HİZMET BELGELERİNİN PRİME ESAS GÜNLÜK KAZANÇ ARALIKLARINDA SEKTÖRLER VE CİNSİYETE GÖRE ORANSAL DAĞILIMI (%)
KAZANÇ ARALIĞI (TL)
ÖZEL
KAMU
SİGORTALILARIN
GENEL TOPLAMINA
ORANI (%)
Günlük
Aylık
KADIN ERKEK TOPLAM KADIN ERKEK TOPLAM
25.35
760.5
42.8 47.4
46.3
13.7
7.1
9.3
43.1
25.36-40.00 761-1200
35.1 30.5
31.5
19.0 15.4
16.6
30.2
40.01-75.00 1201-2250
12.4 13.1
12.9
38.2 28.4
31.6
14.5
75.01-110.00 2251-3300
3.7
3.6
3.7
24.4 32.9
30.1
6
110.01-164.78 3301-4943.4 6
5.5
5.6
4.7
16.3
12.5
6.1
TOPLAM
100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0
100.0
2010 yılı için açıklanan ortalama açlık sınırının 839,23 TL ve yok-
sulluk sınırının ise 2.733,64 TL olduğu gözetildiğinde kamu kesiminde
memur statüsündekiler dışında kamu ve özel sektöre emek gelirine
bağlı olarak yaşayan çalışan kesimin yaklaşık % 88 oranına tekabül
eden büyük bölümünün açlık ve yoksulluk sınırlarının arasında kaldı-
ğı anlaşılmaktadır. Diğer yandan, 2010 yılı rakamlarına göre 9.518.648
kişi pasif sigortalı yani SGK’dan aylık alan durumundadır. Bağım-
lı sayısı ise Türkiye nüfusunun hemen hemen yarısına tekabül eden
35.470.436 kişidir. 2010 yılında toplam yeşil kartlı sayısı 9.395.185 kişi-
dir. Toplumsal yapı içindeki bu dağılım nüfusun büyük ölçüde açlık