114 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Tahir ERDEM
113
Eleştirinin diğer boyutunda ise kişisel tasarrufların artırılması
amacıyla BES’e devlet katkısı olarak ödenecek tutarların finansman
yönü yer almaktadır. Bu noktada, BES’e devlet tarafından yapılacak
katkının Anayasa’nın 73’üncü maddesi kapsamında
“kamu gideri”
olarak değerlendirilerek vergi gelirleriyle karşılanması kanaatimizce
mümkün değildir. Mevcut sosyal yapı ve gelir dağılımı dikkate alın-
dığında, büyük nüfus oranının açlık ve yoksulluk sınırlarının arasın-
da yer aldığı ve vergi gelirlerinin dağılımının da ücret gelirlerini de
kapsayan stopaj vergileri ile dolaylı vergilere dayandığı sağlıksız bir
yapıda
53
kırmızı çizginin üstünde kalıp tasarruf gücü olanların
“birey-
53
2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçesinde 301 milyar TL olarak öngörülen vergi
gelirlerinin kompozisyonuna bakıldığında, tahsili öngörülen bu tutarın 86,7
milyarlık kısmının gelir üzerinden, 7 milyarlık kısmının servet üzerinden ve geriye
kalan 207 milyarlık kısmının ise harcama üzerinden alınması tasarlanmıştır. Bu
yapı içinde öngörülen beyana dayalı gelir vergisi toplamı sadece 3,5 milyar TL
olarak vergi gelirleri toplamına oranla % 1,25’e tekabül etmektedir. Vergi adaleti
açısından eleştiri konusu olan bu sağlıksız durum 2006-2011 yılı vergi geliri
gerçekleşmeleri açısından da aşağıdaki tabloya benzer bir dağılımla yansumıştır.
Tablo ve vergi geliri istatistikleri için bknz;
http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/GBG1.htm
MERKEZİYÖNETİM GELİRLERİTAHSİLATI (BRÜT) (2006 - 2011) (BİNTL)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
GELİRİN ÇEŞİDİ
TAHSİLAT TAHSİLAT TAHSİLAT TAHSİLAT TAHSİLAT TAHSİLAT
MERKEZİYÖNETİM GELİRLERİ
187,514,603 208,906,388 232,067,897 239,778,222 280,183,346 327,272,254
GENEL BÜTÇETOPLAMI
182,577,918 203,349,268 225,496,339 232,930,317 271,957,407 317,786,594
VERGİ GELİRLERİ
151,271,701 171,098,466 189,980,827 196,313,308 235,714,637 284,446,206
GELİRVE KAZANÇ ÜZERİNDEN ALINANVERGİLER 44,174,998
53,780,017 63,088,534 66,720,165 72,240,135 89,118,102
- GELİRVERGİSİ
31,727,644
38,061,543 44,430,339 46,018,360 49,385,289 59,884,487
-Beyana Dayanan GelirVergisi
1,656,774
1,767,732
2,065,284
2,297,745
2,437,328
3,175,104
-GelirVergisiTevkifatı
28,900,776
35,006,484 40,957,192 42,329,043 45,453,538 54,965,919
-Gelir GeçiciVergisi
1,002,405
1,089,098
1,197,993
1,143,290
1,222,956
1,440,385
- KURUMLARVERGİSİ
12,447,354
15,718,474 18,658,195 20,701,805 22,854,846 29,233,615
-Beyana Dayanan Kur.Vergisi
916,770
942,471
1,122,525
1,235,521
1,153,637
4,341,204
-KurumlarVergisiTevkifatı
225,152
210,280
199,697
224,047
236,588
353,281
-Kurumlar GeçiciVergisi
11,305,432
14,565,723 17,335,973 19,242,237 21,464,621 24,539,130
MOTORLUTAŞITLARVERGİSİ
3,037,610
3,556,797
4,001,749
4,585,854
5,128,667
6,060,246
DAHİLDE ALINAN MALVE HİZMETVERGİLERİ
68,986,181
76,040,734 80,710,059 86,456,398 105,616,475 120,381,377
DAHİLDE ALINAN KDV
25,291,023
28,965,495 30,085,656 34,034,036 39,438,999 46,859,326
ÖZELTÜKETİMVERGİSİ
37,102,948
39,350,665 41,962,183 43,708,500 58,038,327 64,263,538
BSMV
2,630,207
3,176,013
3,720,367
4,043,296
3,577,367
4,309,826
ÖZEL İLETİŞİMVERGİSİ
3,593,234
4,222,061
4,565,689
4,274,732
4,127,672
4,420,621
ULUSLARARASITİC.VE MUAM. AL.VERGİLER
27,579,814
29,001,074 32,809,172 28,674,228 39,562,865 53,498,173
GÜMRÜKVERGİLERİ
2,090,186
2,454,875
2,788,589
2,486,462
3,269,666
4,692,418
İTHALDE ALINAN KDV
25,432,537
26,495,628 29,980,574 26,135,212 36,210,987 48,690,007
DAMGAVERGİSİ
3,167,251
3,677,079
3,987,640
4,205,581
5,141,850
6,534,298
HARÇLAR
4,042,603
4,857,694
5,180,554
4,873,344
7,175,593
8,479,827