TBB Dergisi 104. Sayı

Suçların ve Cezaların Kanuniliği İlkesi

240

halde sayılan istisnalar haricinde infaz rejimine ilişkin hükümler bakı-

mından lehte kanun uygulaması geçerli değildir.

Güvenlik tedbirleriyle suç ve ceza yaratılamazsa da güvenlik ted-

birleri iyileştirici, dolayısıyla kişideki tehlikeliliği giderici olması bakı-

mından önleyici tedbirler olduklarından, infaz esnasında yürürlükte

bulunan güvenlik tedbirinin o kimse için en ileri ve en iyi olduğu düşü-

nülür. Dolayısıyla güvenlik tedbirlerinin infazı bakımından TCK’nun

7/3. maddesi gereği derhal uygulanırlık ilkesi söz konusudur.

Öte yandan ceza muhakemesinde kural olarak kanunilik ilkesi ge-

çerli olmakla beraber, muhakeme normları bakımından derhal uygu-

lanırlık söz konusu olduğundan, failin daha lehine olan muhakeme

kuralının geçmişe yürümesi mümkün değildir.

Aynı maddenin 4. fıkrasına göre

“geçici veya süreli kanunların, yü-

rürlükte bulundukları süre içinde işlenmiş olan suçlar hakkında uygulanma-

sına devam edilir”.

Böylece geçicilikten ve sürelilikten istifade ederek

suç işleyen faillerin cezasız kalmaları engellenmiştir. Pek tabi bu ka-

nunlar geçici veya süreli oldukları dönemde kaldırılır veya değiştirilir-

lerse, lehte kanun ilkesi bunlar için de geçerli olacaktır.

4. Ülkesellik İlkesi

Kanunilik ilkesinin bir sonucu olarak ifadesini kanunda bulan ceza

normunun temel niteliklerinden biri, etkinliğinin ülke ile sınırlı olma-

sıdır. Küreselleşme olgusuna paralel olarak, uluslararası ceza hukuku

tartışmalarının sürdüğü günümüzde dahi ceza kanununun egemen ol-

duğu toprak yalnızca kanunu olduğu devletin ülkesidir. Öte yandan,

kanunilik ilkesi gereği ülkede işlenen bütün suçlar hakkında fail ile

mağdurun vatandaşlığına bakılmaksızın o ülke ceza kanunu uygulan-

malıdır. İşte, ceza kanununun kanunu olduğu devletin ülkesinde ve

bu ülkeyle sınırlı olarak uygulanmasına, ülkesellik ilkesi denir

TCK’nun 8. maddesinde Kanunun yer bakımından uygulanması-

na ilişkin kıstaslar belirlenmiştir. Buna göre;

Hafızoğulları/Özen, s. 38; Artuk, M. E./Gökçen, A./Yenidünya, A. C.: Ceza Hu-

kuku Genel Hükümler, Ankara 2007, s. 257; Centel/Zafer/Çakmut, s. 123.