244 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Ezgi AYGÜN EŞİTLİ
243
olmayan hapis cezasını gerektiren bir suçu yabancı ülkede işlediği ve
kendisi Türkiye’de bulunduğu takdirde, bu suçtan dolayı yabancı ül-
kede hüküm verilmemiş olması ve Türkiye’de kovuşturulabilirliğin
bulunması koşulu ile Türk kanunlarına göre cezalandırılır.
Suç, aşağı sınırı bir yıldan az hapis cezasını gerektirdiğinde yar-
gılama yapılması zarar görenin veya yabancı hükûmetin şikâyetine
bağlıdır. Bu durumda şikâyet, vatandaşın Türkiye’ye girdiği tarihten
itibaren altı ay içinde yapılmalıdır.
Bu madde gereği vatandaşın yabancı ülkede işlediği fiilin Türk
kanunlarına göre suç oluşturan bir fiil olması yeterlidir. Madde ge-
rekçesinde her ne kadar
“…mağdur olan kimse yabancı ise; fail hakkında
Türkiye’de Türk kanunlarına göre yargılama yapılabilmesi için suçun o ülke
kanununa göre de suç teşkil etmesi gerekir”
denmekteyse de Kanunda ol-
mayan bir şeyi gerekçeden yorum yoluyla çıkarmak mümkün değil-
dir. Bu yönde bir çaba şüphesiz kanunilik ilkesinin ihlali olacaktır
41
.
Diğer taraftan aynı maddenin 2. fıkrası gereği suç şikâyete bağlı
olduğunda, suçtan zarar gören şikâyetçi olmasa dahi yabancı hükü-
met şikâyet hakkını kullanabilir. Ancak şikâyet şahsa sıkı sıkıya bağ-
lı bir hak olduğundan hak sahibi olan suçtan zarar görenin bu hak-
kı kullanmaması halinde yabancı hükümetin hangi esasa dayanarak
şikâyetçi olacağını anlamak güçtür
42
.
TCK’nun 12. maddesi gereği; bir yabancı, 13. maddede yazılı suç-
lar dışında, Türk kanunlarına göre aşağı sınırı en az bir yıl hapis ceza-
sını gerektiren bir suçu yabancı ülkede Türkiye’nin zararına işlediği
ve kendisi Türkiye’de bulunduğu takdirde, Türk kanunlarına göre ce-
zalandırılır. Yargılama yapılması Adalet Bakanının istemine bağlıdır.
Yukarıda belirtilen suçun bir Türk vatandaşının veya Türk kanun-
larına göre kurulmuş özel hukuk tüzel kişisinin zararına işlenmesi ve
failin Türkiye’de bulunması hâlinde, bu suçtan dolayı yabancı ülke-
de hüküm verilmemiş olması koşulu ile suçtan zarar görenin şikâyeti
üzerine fail, Türk kanunlarına göre cezalandırılır.
41
Demirbaş, s. 160; Hafızoğulları/Özen, s. 45; Artuk/Gökçen/Yenidünya, s. 288
vd.; Hakeri, s. 64.
42
Hafızoğulları/Özen, s. 46.