TBB Dergisi 104. Sayı

TBB Dergisi 2013 (104)

Ezgi AYGÜN EŞİTLİ

239

Hangi Kanun’un daha lehe olduğuna; söz konusu kanunlardan

her birinin leh ve aleyhte olan hükümlerinin karşılaştırılarak somut

uyuşmazlığa uygulanması suretiyle ulaşılır.

Yargıtay bir kararında;

“gerek öğretide gerekse yargısal kararlarda;

hapis cezasını öngören yasanın, adli para cezası kabul eden yasaya göre, aynı

nev’i ceza içeren yasalardan; yukarı sınırları aynı, aşağı sınırı fazla olanın,

aşağı sınırı az olan yasaya göre, aşağı sınırları aynı, yukarı sınırı fazla ola-

nın, üst sınırı az olana göre, alt ve üst sınırlarının farklı olması halinde, üst

sınırı fazla olanın, az olana göre aleyhe olduğu kabul edilmektedir. Yine,

şikâyete tabi olan suçu, kamu adına kovuşturulması gereken suç haline geti-

ren yasanın aleyhe, kamu adına kovuşturulan suçu, şikâyete tabi suç haline

getiren yasanın lehe, aynı cezaya ilave olarak güvenlik önlemi kabul eden

yasanın aleyhe olduğu belirtilmiş ise de, bu kuralların her somut olayda,

mutlak olarak aynı sonucu doğuracağının kabulü olanaksızdır. Ancak bazı

somut durumlarda yetersiz de olsa bu ölçütler, yasalarda kısmi değişiklik-

lerin yapıldığı dönemlerde benimsenilmesi gereken temel ilkeleri göstermesi

bakımından önemlidir. Lehe yasanın tespiti açısından bu ölçütlere yeni kri-

terler eklenmesi yönündeki görüş ve uygulamalar, öğreti ve yargısal kararla-

ra da konu olmuş, değişen ceza mevzuatı karşısında dahi halen geçerliliğini

koruyan 23.02.1938 gün ve 23/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında, ‘su-

çun işlendiği zamanın yasası ile sonradan yürürlüğe giren yasa hükümle-

rinin farklı olması halinde, her iki yasanın birbirine karıştırılmadan, ayrı

ayrı somut olaya uygulanıp, her iki yasaya göre hükmedilecek cezalar belir-

lendikten sonra, sonucuna göre lehte olanı uygulanmalı›şeklinde, lehe yasa-

nın tespitinde başvurulacak yöntem ana hatlarıyla belirtilmiştir. Öğretide

de anılan İçtihadı Birleştirme Kararındaki ilkeler benimsenerek, uygulanma

olanağı bulunan tüm yasaların leh ve aleyhteki hükümleri ile birlikte ayrı

ayrı ele alınarak somut olaya göre sonuçlarının karşılaştırılması gerekeceği

ve sonunda fail bakımından daha lehe sonuç veren yasanın belirlenip son

hükmün buna göre verileceği görüşleri ileri sürülmüştür”

ifadesiyle aynı

noktaya işaret etmiştir

5237 sayılı TCK’nun, 5377 sayılı Kanunla değişik 7. maddesinin 3.

fıkrası uyarınca,

“hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverilme ve teker-

rürle ilgili olanlar hariç, infaz rejimine ilişkin hükümler derhal uygulanır”.

Yargıtay CGK; 2006/9-55 E., 2006/115 K., 11.4.2006 T.