

Özel Yasama Yöntemi Olarak Temel Kanun
284
lerden kaçınılması, zamanın ekonomik kullanımına hizmet ettiğinden
temel kanun niteliğinde olmayan diğer tasarı ve teklifler görüşülür-
ken de maddelerin okunması uygulanmasından vaz geçilmesi gerek-
tiği kanaatindeyiz. Zira komisyon raporlarının önceden milletvekil-
lerine dağıtılması ve İçtüzüğün 52. maddesi uyarınca -ikinci fıkrası
saklı kalmak kaydıyla- Genel Kurula sevk edilen bir komisyon raporu
veya herhangi bir metnin dağıtım tarihinden itibaren kırk sekiz saat
geçmeden görüşülememesi kuralı, gerek komisyon raporunu gerekse
kabul edilen metni incelemeleri açısından milletvekillerine yeterli za-
manı vermektedir
37
.
e. Her Madde Üzerinde İki Önerge Verilebilmesi
766 sayılı Kararla yapılan değişiklikte bölümlerin görüşülme-
sinde maddelerin görüşülmesine ilişkin hükümlerin uygulanacağı
düzenlenmişti. Bu bağlamda 855 sayılı Kararla yapılan değişikliğe
kadar temel kanun olarak görüşülen tasarı ve tekliflerin maddele-
ri üzerinde her siyasi parti grubuna mensup milletvekillerinin birer
önerge verme hakkı saklı kalmak kaydıyla milletvekilleri tarafından
Anayasaya aykırılık önergeleri dâhil her madde için yedi önerge veri-
lebilmekteydi.
855 sayılı Kararla yapılan değişiklikte milletvekilleri tarafından
Anayasaya aykırılık önergeleri dâhil her madde için iki önerge veri-
lebileceği düzenlenmiş ve siyasi parti grubuna mensup milletvekille-
rinin birer önerge verme hakkı saklı tutulmamıştı. Anayasa Mahke-
mesi, bu düzenlemeyi Anayasanın 68. maddesindeki siyasi partilerin
37
713 sayılı Kararla İçtüzüğün 79. Maddesi, komisyon raporunun okunup okun-
maması konusunun ayrıca Genel Kurulun onayına sunulması ve bu nedenle de
bu oylamalarla Genel Kurulun meşgul edilerek çalışma süresinin uzamasına ve
görüşülmekte olan konunun daha geç sonuçlandırılmasına neden olduğu gerek-
çesiyle değiştirilmiş ve komisyon raporlarının okunması yerine yalnızca bu ra-
porların kaç numaralı sıra sayısı olarak bastırılıp dağıtıldıklarının Başkanca ifade
edileceği şeklinde düzenlenmişti. Gerekçe için bkz.
Anayasa Komisyonu Raporu,
Sırasayısı. 586,
s. 2.
Tüm bu açıklamalar çerçevesinde maddelerin her birinin okunması suretiyle
Genel Kurulun meşgul edilerek çalışma süresinin uzamasının ve görüşülmekte
olan konunun daha geç sonuçlandırılmasının engellenmesi amacıyla maddelerin
okunması usulünden vazgeçilmesi yerinde olacaktır. Maddelerin okunması ko-
nusunda temel kanun niteliğindeki tasarı ve tekliflerle diğer tasarı ve teklifleri
arasında bir ayırıma gidilmesini doğru bulmuyoruz.