323 / 441
Yerelden Evrensele Mütevazı Bir Türk Katkısı
322
Zira biliyorum ki, iyi-kötü, dürüst-yalancı, masum-suçlu, haklı-
haksız her türlü niyetin / kastın tetiklendiği merkez / kaynak; vicdan
/ kalp / gönüldür. Bu her insanda olduğu gibi hâkim için de geçerlidir.
Bundandır ki;
a) 743 sayılı eski Türk Kanunu Medenisi’nin 4. Maddesinde hâkimin
takdir hakkını “hak ve nesafet” kriterlerine göre kullanacağı dü-
zenlenmiştir. İnsaflı olmayı içeren nesafetin merkezi / kaynağı
doğrudan kalp yani gönüldür. Yoksa kuru bir hukuk bilgisi bu-
nun içini asla dolduramaz.
b) 4721 sayılı TMK’nun 184. Maddesinde de boşanma için hâkimin
vicdanen kanaat getirmesi zorunludur.
c) Bundandır ki hâkimin bir tanımı da; mevzuatı / kanunları insan-
lara vicdani kanaati doğrultusunda uygulayan kişidir. Aksi halde
bu işi / mesleği (hâkimliği) herhangi bir makine (özellikle günü-
müzün süper bilgisayarları) rahatlıkla yapabilirdi.
d) Bundandır ki Fransanın yetiştirdiği büyük deha, akîl Edebiyatçı
Jean de La Fontain 17. yüzyılda yazdığı bir fıkrasında o dönem-
de Türk Yargısında mevcut bir cevherden, özden bahsetmektedir;
SAĞDUYU.
Sağduyu da malumumuz olduğu üzere doğrudan kalp merkezli-
dir. Salt hukuk eğitimi bu donanımı kişiye kazandırmaz / kazandıra-
maz. Sadece beyin / kafa donanımıyla bunu algılamak mümkün de-
ğildir.
TARİHİ TESPİTTİR / KRİTERDİR;
“BİR ADAMA İKİ İŞ, İKİ ADAMA BİR İŞ VERİLMEZ.” denil-
mektedir.{Nizamülmülk, Siyasetname, Türkiye İş Bankası Yayınları
3. Baskı, 42. Fasıl, sayfa 229, 244, 254.} Bu metin 900 yıl önce kaleme
alınmıştır.
Bu tarihi metin de; aynı anda birden çok mahkeme yetkisiyle (Sulh
Ceza+Sulh Hukuk+Kadastro Mahkemelerinin üçüne birden bakan
veya benzeri şekilde birden çok sıfatla) ve ağır işyükü altında fedaka-
rane / cefakarane çalışan Metîn / Mekîn meslektaşlarımıza saygıyla
atfolunur.