TBB Dergisi 107. Sayı

TBB Dergisi 2013 (107)

Tunay KÖKSAL

343

Hakkındaki New York Anlaşması”na taraf olmuştur. Yine Türkiye,

27.05.1988 tarihli ve 3453 sayılı Kanun ile “ICSID Anlaşması”na taraf

olmuştur. Ayrıca, Türkiye’nin taraf olduğu iki ve çok taraflı “Yatı-

rımların Teşviki ve Korunması Anlaşmalarının” tamamında, ev sahi-

bi devlet ile diğer akit tarafa mensup yatırımcılar arasındaki yatırım

uyuşmazlıklarının uluslararası tahkim yoluyla çözümü kabul edilmiş-

tir. Her bir anlaşmada farklı bir uluslararası tahkim biçimi benimsen-

miştir” (Şanlı, a.g.e.,s.231).

“ICSID ve iki taraflı Yatırımların Teşviki ve Korunması Anlaşma-

ları ile Türkiye, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin taraf olduğu ulusla-

rarası idari sözleşmelerden doğan yatırım uyuşmazlıklarının tahkim

yolu ile çözümünü kabul etmiştir. Günümüzde, Türk Hukuku bakı-

mından yabancılık unsuru içeren kamu hizmeti imtiyaz şartlaşma ve

sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklarda da tahkim yolu kabul edil-

miştir” (Şanlı, a.g.e.,s.234).

4886 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu, sadece yabancılık unsu-

ru taşıyan ve tahkim yerinin Türkiye olarak belirlendiği veya bu Ka-

nun hükümlerinin taraflar yada hakem kurulunca seçildiği uyuşmaz-

lıklar hakkında uygulanmaktadır.

Sadece tahkime elverişli bulunan, yani tarafların üzerinde serbest-

çe tasarrufta bulunabilecekleri yani sulh ve ibra konusu yapabilecek-

leri yabancı unsurlu özel hukuk uyuşmazlıkları, 4886 sayılı Kanunun

kapsamına dahildir.

Uluslararası ticari bir uyuşmazlığın çözümü için ad hoc (arizi)

tahkim usulünü tercih eden taraflar, sözleşmelerinde yapacakları bir

atıfla, tahkim prosedürünü UNCITRAL’in 1976 tarihli Ad Hoc Tah-

kime İlişkin Kurallarına vaya Uluslararası Ticaret Odası’nın Tahkim

Kurallarına tabi kılabilirler.

2. ULUSLARARASI KURUMSAL TAHKİM

“Günümüzde uluslararası arenada hakemlik hizmeti sunan çok

sayıda birbirinden farklı kurumsal tahkim merkezi bulunmaktadır.

Bunların bir kısmı, mesleki ve sektörel oda veya birliklere bağlıdır.

Bugün itibariyle ülkemizde, uluslararası tahkim alanında aktif bir ku-

rumsal tahkim merkezi bulunmamaktadır. TOBB tarafından, 1990’da