343 / 505
Uluslararası İnşaat ve İş Ortaklığı Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların ...
342
“Tahkim sözleşmesi, maddi hukuk sözleşmesi içinde yer alan bir
kloz şeklinde düzenlenmiş olsa dahi, geçerlilik bakımından maddi hu-
kuk sözleşmesinden bağımsızdır” (Şanlı, a.g.e.,s.224).
“Kurumsal tahkim, belirli bir tahkim kurumunun önceden belir-
lenmiş kurallarına tabi olarak onun kontrolünde cereyan eden tahkim-
dir. Ad hoc tahkimde tahkim sözleşmesinin detaylı tutulması, özel bir
önemi haizdir” (Şanlı, a.g.e.,s.224).
“Tahkimyönteminde taraflar, hakemlerce esasa uygulanacakmad-
di hukuku da serbestçe seçebilirler. Bu seçim; maddi hukuk sözleşme-
si içinde yer alan tahkim klozu içinde, bu klozdan ayrı olarak maddi
hukuk sözleşmesi içinde veya bundan bağımsız olarak müstakil bir
“Hukuk Seçimi Anlaşması” şeklinde yapılabilir” (Şanlı, a.g.e.,s.227).
“Taraflar, hakemlerce uygulanacak usulü, belirli bir tahkim kuru-
munun kurallarına ya da ulusal hukuk sistemine atıf yapmak suretiy-
le veya doğrudan kaleme almak suretiyle kendileri belirleyebilirler”
(Şanlı, a.g.e.,s.227).
“Son yıllarda çoğu ülkede uluslararası ticari tahkim prosedürle-
rinin hukuki rejimini düzenlemek amacıyla özel “Uluslararası Ticari
Tahkim Kanunları” çıkarılmıştır. Bu tür özel kanunların çıkarılması-
nın nedeni, mahalli tahkimi düzenleyen kuralların, uluslararası ticari
tahkimin nitelik ve ihtiyaçlarına uygun düşmemesidir. Nitekim, ülke-
mizde de, 21.06.2001 tarihli ve 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanu-
nu, 5 Temmuz 2001 tarih ve 24453 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanıp
aynı gün yürürlüğe girmiştir. Kanun, tahkim yeri olarak Türkiye’nin
belirlendiği bütün uluslararası ticari tahkim prosedürlerini düzenle-
mektedir. Yerel tahkim ise, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri
Kanuna tabi olmaya devam edecektir” (Şanlı, a.g.e.,s.227-228).
“Değişik ülkelerde yürürlüğe konulan Uluslararası Tahkim Ka-
nunlarına, Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyo-
nu (UNCITRAL)’nun 1985 tarihli “Uluslararası Ticari Tahkime Dair
Model Kanunu” rehberlik etmiştir” (Şanlı, a.g.e.,s.230).
“Türkiye, 08.05.1991 tarihli ve 3730 sayılı Kanunla onaylanan
“Uluslararası Ticari Tahkime Dair 1961 tarihli Avrupa (Cenevre)
Anlaşması”na ve 08.05.1991 tarihli ve 3731 sayılı Kanunla onayla-
nan “1958 tarihli Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi