339 / 505
Uluslararası İnşaat ve İş Ortaklığı Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların ...
338
sedürü başarısızlıkla sonuçlanırsa, Komisyon uzlaşmanın sağlanama-
dığını bir rapora bağlayıp yayınlatabilir” (Şanlı, a.g.e.,s.381).
“ICSIDKurallarına göre uzlaştırma prosedürü başarılı olup taraflar
arasında bir anlaşma sağlandığında, Uzlaştırma Komisyonu raporuna
bağlanan nihai metin, sonuç itibariyle bir anlaşmadır. Ancak bu an-
laşmanın, hakem kararları gibi akit ülkelerde tenfizen icrası mümkün
değildir. Taraflardan birinin, uzlaştırma prosedürü sonucunda varılan
bir anlaşmaya sonradan uymaması sebebiyle uyuşmazlığın tahkime
veya mahkemeye götürülmesi halinde, bu anlaşma taraflar açısından
bağlayıcı bir sözleşme niteliği taşıyacaktır” (Şanlı, a.g.e.,s.382).
d. FIDIC Uzlaştırma Kuralları
“Günümüzde hemen hemen bütün ülkelerde yeni ve yüksek tek-
nolojileri, ihtisası ve büyük mali kaynakları gerektiren sınai, ticari
veya turistik tesislerin ve altyapı tesislerinin inşası için uluslararası
ihalelere çıkılmaktadır. Yatırım anlaşmaları olarak nitelendirilebilecek
anahtar teslimi proje sözleşmeleri, diğer bir deyişle otoyol, demiryo-
lu, liman, havaalanı, metro, atıksu artıma tesisi, baraj, sınai tesis ve
benzeri yatırımların inşasına ilişkin sözleşmelerin düzenlenmesinde
FIDIC’in standart sözleşmelerinden önemli ölçüde yararlanıldığından
daha önceki bölümde bahsetmiştik. Günümüzde uluslararası yatırım
sözleşmelerinin yaklaşık yüzde 30’unda FIDIC kurallarının kullanıldı-
ğı bilinmektedir. Dünya Bankası, borç vererek veya doğrudan finanse
ettiği projelerin inşasında taraflara FIDIC Kurallarını önermektedir”
(Şanlı, a.g.e.,s.383; ayrıca bkz. Dumont, H.A.: The FIDIC Conditions
and Civil Law, ICLR (1988), p.43 vd).
“MTO ve FIDIC işbirliği içerisinde, FIDIC Sözleşmelerinden do-
ğan tahkim davaları için özel bir tahkim kodu hazırlamaktadırlar. Ha-
lihazırda hazırlık aşamasında olan bu kodun amacı, FIDIC sözleşme-
lerinden doğacak sorunların MTO tahkimi ile etkin biçimde çözüme
kavuşturulmasını sağlamaktır” (Şanlı, a.g.e.,s.383).
“FIDIC Genel Şartnamesinin (1987 baskı) 67’nci maddesine göre,
inşaat sözleşmesinden doğan bir uyuşmazlık ister teknik ister hukuki
konulara ilişkin olsun, tahkim prosedüründen önce mühendise havale
edecektir. Mühendisinin kararı, tipik bir ihtiyari uzlaştırma kararıdır.
Ancak, bu karara karşı 70 gün içinde itiraz edilmediğinde, mühendis