423 / 505
Polonya Yargı Sistemi Üzerine İzlenimler
422
Polonya hukuk sisteminde Genel İdari Usul Yasası bulunmak-
tadır. Bu Yasa uyarınca idari işlemlerde zorunlu idari başvuru yolu
öngörülmüştür. Hakkında bir idari işlem tesis edilen kişi bu işleme
karşı önce üst makama (idareyi tesis eden makamın üstüne) başvuru
yapar. Başvuru üzerine idarece bu itiraz/şikayet uygun görülmezse
gerekli bilgi ve belgeler tamamlanarak dosya ilgili idare mahkemesi-
ne karar verilmesi için gönderiliyor. Mahkemece aleyhine işlem tesis
edilen kişiye yargılama harçlarını ödemesi için yazı yazılıyor. Bu yazı
üzerine ilgili kişinin harçları yatırması üzerine, dava görülmeye başla-
nıyor. Dava dosyasında herhangi bir eksiklik varsa hakim tarafından
bu eksiklikler gideriliyor. Daha sonra aleyhine işlem tesis olunan taraf
yerine davalı idarece mahkemeye başvuru olmaktadır. Açılan davala-
rın %70› e yakını idareler lehine sonuçlanmaktadır.
VIII- Polonya Adalet Bakanlığı
Polonya adalet sistemi umumi mahkemeler vasıtasıyla gerçekleş-
mektedir. Ayrıca idari ve askeri mahkemelerde vardır.
Adli yargıda 2 dereceli sistem vardır. Ancak bazı davalarda Yük-
sek Mahkemeye gidilmektedir. En altta asliye mahkemeleri, daha üst-
te bölge mahkemeleri vardır. Bu mahkemeler hem 1. dereceli hemde 2.
dereceli olarak davalara bakarlar. Temyiz mahkemesi (11 Adet) vardır.
Bu mahkemeler bölge mahkemelerince verilen kararlarla ilgili istinaf
mahkemesidir. En üstte ise Yüksek Mahkemesi vardır.
Avrupada kişi başına düşen hakim sayısının en fazla olduğu ülke
Polonya’dır. 10.000 den fazla hakim vardır. Yılda 13 milyon dava gö-
rüşülmektedir.
Asliye mahkemeleri bünyesinde aile, medeni, çalışma, sigorta, ik-
tisat, sicil, şirketler, tapu işlemleri, ceza işlerine ilişkin daireler vardır.
Ayrıca idare mahkemeleri de bulunmaktadır. Ceza davalarında en çok
işlenen suçlar, mal ve mülke karşı işlenen suçlardır. Trafik kazalarıyla
ilgili suçlar da bulunmaktadır. Polonyada alışveriş merkezlerinde vs.
XR cihazı yoktur. Bunun nedeni olarak ise terörle ilgili suçlar çok gö-
rülmemektedir.