419 / 505
Polonya Yargı Sistemi Üzerine İzlenimler
418
Yüksek İdare Mahkemesinde ilk derece olarak bakalan dava türü
yoktur. Ancak bazı kararlar da sadece Yüksek İdare Mahkemesi tara-
fından verilebilmektedir. Mesela, hükümet organları ile yerel yöne-
tim organları arasındaki yetki uyuşmazlıklarında hukuki çelişkileri
çözme için verilen kararlar sadece Yüksek İdare Mahkemesince veril-
mektedir. Diğer bütün davalar ilk derece mahkemesinde görülmek-
tedir. Öte yandan, Varşova İdare Mahkemesi özel bir mahkemedir.
Bakanlıklar ve diğer devletin merkezi ana organları Varşovada oldu-
ğundan bu yerlerin kararlarıyla ilgili Varşova İdare Mahkemesinde
ilk derece davalar görülmektedir. İl idare mahkemeleri büün idari
davalara bakmaktadırlar. Bir iş sözleşmesi akdedilmesinden kay-
naklanan veya işveren işçi arasındaki uyuşmazlıkla ilgili ihtilaflar
umumi mahkemeye gitmekte iken tayinlerle ilgili davalar idare mah-
kemesi görevindedir. Davaların büyük çoğunluğu memur ve atama
işleriyle ilgilidir.
Temyiz incelemesi sonrası verilen kararlar kesindir. Kararlarda
yol gösterme yapılmaktadır. Mahkeme kararını yüksek idare mahke-
mesi bozarsa karar yerinde olmadığından il idare mahkemesi yeni ka-
rarında yüksek idare mahkemesi kararını verecektir. Şikayet yerinde
değilse mahkeme kararı onanır ve karar aynen kalır.
Dava dosyası gerek Yüksek İdare Mahkemesine gerekse il idare
mahkemesine geldiğinde bir deftere kaydedilir ve sonra mahkeme
dairesindeki alfabetik listeye göre dosya dağılımı yazılır. Kendisine
dosya verilen hakim veya Yüksek İdare Mahkemesi üyesi dosyada ra-
portör hakim olmaktadır. Bu davayı duruşma ve/veya oturuma hazır-
lamak için gerekli işlemleri dosya kendisine sunulan hakim tarafından
yapılmaktadır.
Polonyada idari yargı sisteminde tek hakimle karar verilememek-
tedir. İl idare mahkemesinde kararlar 3 kişilik heyet tarafından veril-
mektedir. İl idare mahkemesi içinde alt bölümler vardır. Her daire-
de iki bölüm vardır. Bir bölüm başkanı vardır. Orayı yöneten başkan
vardır. Bu başkan bu bölümdeki çalışma organizasyonunu sağlamak-
tadır. Hakimleri, iş cetvellerini, iş bölümlerini, ayarlamakta ve karar
verme esnasında karşılaşılan sorunlarla ilgili toplantıları organize et-
mektedir.