444 / 485
TBB Dergisi 2013 (109)
Tunay KÖKSAL
443
G. Uluslararası İnşaat Sözleşmeleri Hazırlanırken Dikkate
Alınmasında Fayda Olan Standart (Tip) Sözleşmeler ve
Şartnameler
1. UNCITRAL Hukuk Kılavuzu
UNCITRAL (Birleşmis Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Ko-
misyonu), Sanayi Tesislerinin İnşası için Uluslararası Sözleşmelerin
Hazırlanmasına İlişkin Hukuk Kılavuzunu 1987 Ağustosunda kabul
etmiş olup; bu kılavuz Birleşmiş Milletler tarafından 1988 yılında ya-
yınlanmıştır
119
. UNCITRAL, ayrıca bir Model İhale Kanunu hazırlıkla-
rını da sürdürmektedir.
UNCITRAL’in bu kılavuzu, uluslararası inşaat sözleşmelerini ha-
zırlamak durumunda olan kişilere yararlı olmak amacıyla hazırlanmış
kapsamlı ve detaylı bir el kitabıdır. Bu kılavuzda yer verilen tespitler,
gözlemler ve öneriler, müteahhit ile işverenin menfaatleri arasında
haklı ve adil bir dengeyi sağlamayı amaçlamaktadır.
UNCITRAL Hukuk Kılavuzu, inşaat sözleşmeleri ile bölgesel bir
seviyede değil evrensel düzeyde ilgilenmektedir.
2. Uluslararası İnşaat Sözleşmeleri İçin Standart Formlar
Yurt dışındaki inşaat işlerinin sözleşmeleri genellikle söz konusu
işlemin gereklerine göre geliştirilmiş standart formlar biçiminde akte-
dilmektedir. Yurt dışındaki inşaat işleri için en çok kullanılan model
sözleşme formları aşağıdaki gibidir
120
:
1. FIDIC Conditions of Contract for Works of Civil Engineering
Construction (4th ed., March 1987) [İnşaat İşleri İdari Şartnamesi]:
Bu standart sözleşme formu FIDIC (Fédération Internationale des
Ingénieurs-Conseils) tarafından geliştirildiği için kısaca “FIDIC
Sözleşmesi” diye adlandırılmaktadır.
2. FIDIC Conditions of Contract for Electrical and Mechanical Works
(3rd ed., 1987) [Elektrik ve Mekanik İşler için Sözleşme Şartları]
119
Bkz. The UNCITRAL Legal Guide on Drawing Up International Contracts for the
Construction of Industrial Works, A/CN.9/SER. B/2.
120
Clive M. SCHMİTTHOFF: “The Unification or Harmonisation of Law by Means of
Standart Contracts and General Conditions” (1968), 17 I.C.L.Q, s.551.