185 / 441
Ceza Hukukunda Yanılma Kavramı ve Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Yanılma
184
Hukuka uygunluk nedenlerinde yanılma da iki şekilde karşımı-
za çıkabilmektedir. Fail, aslen hukuk düzeninde mevcut olmayan bir
hukuka uygunluk nedenini var kabul etmekte veya hukuk düzeninin
kabul ettiği bir hukuka uygunluk nedeninin sınırlarında yanılma ha-
linde olabilir ki, bu durumda hukuka uygunluk nedenlerinin varlığın-
da yanılma söz konusudur.
İkinci olarak hukuk düzeninde mevcut olan bir hukuka uygunluk
nedenini oluşturan koşulların somut olayda bulunmamasına rağmen
var kabul edilmektedir. Bu durumda ise hukuka uygunluk nedenleri-
nin maddi şartlarında yanılma söz konusudur.
Hukuka uygunluk nedenlerinin varlığında yanılma, yasak yanıl-
masına benzer şekilde izin normunda yanılmadır ve söz konusu yanıl-
manın kaçınılmaz olması durumunda failin yanılmasından yararlana-
bilmesi mümkündür. Bu kapsamda, hukuka uygunluk nedenlerinin
varlığında kaçınılmaz yanılma, kusuru ortadan kaldıracaktır.
Hukuka uygunluk nedenlerinin maddi koşullarında yanılma ise
tipte yanılma gibi değerlendirilecek ve fail kasten hareket etmiş sayıl-
mayacaktır.
KAYNAKLAR
Alacakaptan, Uğur, İşlenemez Suç. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınların-
dan 223, Tarihsiz.
Antonio Cassese, International Criminal Law. New York 2003.
Artuk, Mehmet Emin – Gökcen, Ahmet - Yenidünya, Ahmet Caner, Ceza Hukuku
Genel Hükümler, Yeniden Gözden Geçirilmiş 4. Baskı, Ankara 2009.
Artuk, Mehmet Emin– Gökcen, Ahmet – Yenidünya, Ahmet Caner, TCK Şerhi, C.:I,
Ankara 2009.
Arzt, Gunther, “The Problem of Mistake of Law”, Brigham Young University Law
Review, 1986.
Ashworth, Andrew, Principles of Criminal Law, Fifth Edition, New York 2006.
Aydın, Devrim, Türk Ceza Hukukunda Suça İştirak, Ankara 2009.