338 / 441
TBB Dergisi 2014 (110)
Selin SERT
337
Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi, iş kapasitesi değişik
işyerleri için uygulanan, iş sürelerinde esnekliği sağlayarak, maliyetle-
rin azalmasına imkan sağlayan bir uygulamadır
7
. Ekonomik durgun-
luk dönemlerinde talebin ve üretimin azalması halinde çalışma sürele-
rinin azaltılarak, işverenlerin işçileri işten çıkarmasının önlenebilmesi
8
bakımından da çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi önemlidir
9
.
II. ÇAĞRI ÜZERİNE ÇALIŞMAYA DAYALI İŞ
SÖZLEŞMESİNİN İŞ KANUNUNDA DÜZENLENİŞ BİÇİMİ
Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi
10
, İş Kanununun 14.
maddesi hükmünde düzenlenmiştir. İş Kanununun 14. maddesi hük-
müne göre; “Yazılı sözleşme ile işçinin yapmayı üstlendiği işle ilgili
olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde iş görme ediminin yerine
getirileceğinin kararlaştırıldığı iş ilişkisi çağrı üzerine çalışmaya da-
yalı kısmi süreli bir iş sözleşmesidir. Hafta, ay veya yıl gibi bir zaman
dilimi içinde işçinin ne kadar çalışacağını taraflar belirlemedikleri tak-
dirde, haftalık çalışma süresi yirmi saat kararlaştırılmış sayılır. Çağrı
üzerine çalıştırılmak için belirlenen sürede işçi çalıştırılsın veya çalış-
tırılmasın ücrete hak kazanır
11
. İşçiden iş görme borcunu yerine getir-
7
“Çalışma Sürelerinde Esneklik”,
http://www.insankaynaklari.net/Dokuman.asp?s=10&Desteno=1&v=110; Yavuz, Arif: Esnek Çalışma ve Endüstri İlişkilerine
Etkisi, Kamu-İş Yayını, Ankara 1995, (Esnek Çalışma),s.68-69.
8
Centel, Tankut: Gereksinim, s.29-30.
9
“Çağrı Üzerine Çalışma”, Para Dergisi, 01.08.2004,
http://www.yaklasim.com/basinda mevzuat/kanunlar /013/01368030.htm., Yavuz, Arif: Esnek Çalışma,
s.68-69.
10
“Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi, Alman “İstihdamı Teşvik Yasası”
hükümleri dikkate alınarak düzenlenmiştir”., Eyrenci, Öner: “4857 Sayılı İş Ka-
nunu İle Getirilen Yeni Düzenlemeler Genel Bir Değerlendirme”, İş ve Sosyal Gü-
venlik Hukuku Dergisi, 2004, C.I, (Yeni Düzenleme), s. 28; Şen, Sabahattin: Esnek
Üretim, s.50; Eyrenci, Öner: “İşin Düzenlenmesinde Değişim ve Esneklik Gerekli-
liği”, TÜHİS, Mayıs- Ağustos 2001, (Esneklik), s. 4; Tuncay, A.Can: “Hizmet Ak-
dinin Türleri ve Sona Ermesi Açısından Arayışlar”, TÜHİS, Mayıs-Ağustos 2001,
(Hizmet Akdinin Türleri), s.27; Şen, Sabahattin: Esnek Çalışma, s.57-58; Kutal,
Metin: “Kısmi Süreli Çalışmanın Hukuki Esasları ve Sorunları”, Hukuki Esasları
ve Sosyo-Ekonomik Yönleriyle Kısmi Çalışma Paneli, Başbakanlık Aile Araştırma
Kurumu Başkanlığı, Ankara 1991, s. 61; Centel, Tankut: Kısmi Çalışma, İstanbul
1992, (Kısmi Çalışma), s. 42.
11
“Haftalık yirmi saat olarak belirlenen çalışma süresi içerisinde işçi çalıştırılsın
veya çalıştırılmasın ücrete hak kazanmaktadır”., Tunçomağ, Kenan- Centel, Tan-
kut: İş Hukukunun Esasları, İstanbul 2005, s. 70; Gerşil, Gülşen: “4857 Sayılı İş