TBB Dergisi 110. Sayı

Çağrı Üzerine Çalışmaya Dayalı İş Sözleşmesi

342

mesinin kuruluşu aşamasında kararlaştırılabileceği gibi, hizmet söz-

leşmesinin kuruluşu aşamasında başka nitelikte kurulan bir iş söz-

leşmesi sonradan tarafların anlaşması ile de çağrı üzerine çalışmaya

dayalı iş sözleşmesi haline dönüşebilmektedir. Daha önceden yapılmış

olan herhangi bir sözleşmenin çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleş-

mesi haline gelmesi durumunda, yapılan sözleşme eski sözleşmenin

devamı niteliğini taşır, yapılan yeni sözleşme ile sadece çalışma koşul-

larında ve süresinde bir değişiklik yapılmış olmaktadır.

Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesinin meydana gelebil-

mesi için, mutlaka yazılı olarak yapılması

gerekmektedir

. Bu yazılı

şeklin, özel bir usul öngörülmediğinden, adi yazılı şekil olarak anla-

şılması gerekmektedir. Yazılı biçimde yapılan hizmet sözleşmesinden

sözleşmenin türü tam olarak anlaşılamıyorsa, sözleşmenin çağrı üzeri-

ne çalışmaya dayalı iş sözleşmesi olmadığı kabul edilir. Çağrı üzerine

çalışmaya dayalı iş sözleşmesi ile ilgili yazılı yapılma zorunluluğu, işçi-

nin korunması düşüncesiyle getirilmiş bir düzenlemedir. İş hukukun-

da işçinin korunması ilkesi ile yapılan düzenlemeler, genellikle nisbi

emredici nitelik taşımaktadır. İş Kanunu m.14 hükmünde ifadesini bu-

dır. Günümüz koşullarına uygun şekilde çalışma hayatında bir esneklik husule gel-

diği gözlenmektedir. Gerçekten bu çalışma türlerinden biri de ihtiyaç duyulduğu

zaman daha önce isimleri tespit edilen kişilerin adreslerinden telefonla ya da başka

bir şekilde çağrılmak sureti ile çalışma şeklinde tezahür etmektedir. Buna çağrı usu-

lü ile çalışma denilmekte ve öğretide dayanakları gösterilmektedir. Davaya konu

olayda da böyle bir çalışmanın kabulü işçinin korunması ilkesi bakımından önem

taşımaktadır. Bu açıklamaların sonucu olarak somut olayda taraflar arasında hiz-

met akdi ilişkisinin kurulduğu kabul edilmelidir. Dosya içeriği mahkemece dikkate

alınarak İş Hukuku kuralları uyarınca ihbar ve kıdem tazminatını gerektirecek şe-

kilde akdin sona erip ermediği ve ayrıca fesih ile irtibat kurulmaksızın yıllık ücretli

izin ve fazla mesai alacakları yönünden de bir değerlendirme yapılarak hasıl olacak

sonuca göre karar verilmelidir”., Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 29.06.1998, 9346/10881

(Akyiğit, Ercan: Şerh, s. 564; Günay, Cevdet İlhan: Şerh, s. 420).

Sevimli, Ahmet: “İş Hukukunda Yazılı Şekil Şartı”, Çimento-İşveren, Mart 2003,

s.11-12.

“Çağrı üzerine çalışmaya dayalı hizmet sözleşmesinin yazılı olarak yapılması

geçerlilik şartı değil, ispat koşulu olarak düşünülmelidir”., Eyrenci/Taşkent/

Ulucan: s.75; Andaç, Faruk: http:// www. tisk. org.tr /isveren _sayfa.asp?yazi_

id=760&id=45 ; Zeytinoğlu, Emin: Kısmi Süreli Çalışma, s. 461; Mollamahmutoğ-

lu, Hamdi: Yenilik, s. 8; Şafak, Can:

http://www.geocities.com/ceteris-paribus-

tr/c.safak.pdf; Işıklı, İbrahim:

http://www.iskanunu

. com/icerik/ acikacik/

is-hukukunda-cagrı-uzerine-calisma.html; Aydemir, Murteza: “97/81/EC Sayılı

Avrupa Birliği Yönergesi ve Alman Hukukuyla Karşılaştırmalı Olarak 4857 Sayılı

İş Kanununda Kısmi Süreli Çalışma ve Bu Çalışmadan Kaynaklanan İşçilik Hakla-

rı”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi 30. Yıl Armağanı,

Ankara 2006, s. 217; Tuncay, A.Can: “Yeni İstihdam Biçimleri, s. 138.