

Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama
100
Benzer husus, üçüncü fıkradaki halkın bir kesiminin benimsedi-
ği dini değerlerin alenen aşağılanması fiilinin kamu barışını bozmaya
elverişliliği şeklindeki somut tehlike durumu bakımından da geçerli
olacaktır.
5.2. Suça İştirak
Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama suçunda yer alan
birden fazla suç tipi bakımından, tüm bu suçlara müşterek fail, dolaylı
fail, azmettiren, yardım eden olarak iştirakin önünde herhangi bir en-
gel bulunmamaktadır. Zira kanun koyucu bu suçlar bakımından özel
bir faillik statüsü aramamıştır. Dolayısıyla bu suç tiplerine iştirakte,
iştirake ilişkin TCK’deki genel hükümler dikkate alınacaktır. Örneğin,
bir kişi, bir diğer kişiyi, halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya böl-
ge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi
aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrike azmettirdiğinde, burada
TCK’deki azmettirmeye ilişkin genel hükümler dikkate alınacaktır
68
.
5.3. Suçların İçtimaı
Buradaki suç tipleri bakımından kanun koyucu suçların içtimaına
ilişkin olarak özel bir düzenleme getirmediğinden, içtima problemle-
rinde suçların içtimaına ilişkin TCK’deki genel hükümler uygulana-
caktır.
Ancak bu noktada şu hususa değinilmesi gerekmektedir. Buna
göre, birinci fıkradaki halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge
bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhi-
ne kin ve düşmanlığa alenen tahrik ederken, ikinci fıkradaki halkın bir
kesiminin, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına
dayanarak alenen aşağılanması ya da ikinci fıkradaki halkın bir kesimi-
nin, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına da-
yanarak alenen aşağılamada bulunulurken, üçüncü fıkradaki halkın bir
kesiminin benimsediği dini değerlerin alenen aşağılanması söz konusu
olabilir. İşte bu şekilde, maddedeki farklı fıkralarda yer alan suç tipleri
68
Önder, s. 420; ayrıca bkz.: Ostendorf, § 130 - Kn. 10; evinin duvarına tahrike el-
verişli yazılar yazılan kişinin, bu yazıyı silmek yükümlülüğü olmadığından suça
iştirakten sorumlu tutulamayacağı yönünde bkz.: Krauß, § 130 - Kn. 137.