TBB Dergisi 111. Sayı

Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama

4. SUÇUN NİTELİKLİ UNSURLARI

TCK’nin 218. maddesinde, bu suçun basın ve yayın yoluyla işlen-

mesi, cezayı arttıran bir nitelikli unsur olarak düzenlenmiştir. Bu nite-

likli unsur bakımından, TCK md. 6/1g özellikle dikkate alınmalıdır.

Zira söz konusu düzenlemeye göre basın ve yayın yolu ile deyimin-

den; her türlü yazılı, görsel, işitsel ve elektronik kitle iletişim aracıyla

yapılan yayının anlaşılması lazım geldiği belirtilmektedir. Bu açıdan

suçun, örneğin televizyon veya radyo programları, gazete yazıları,

Twitter, Facebook gibi sosyal medyada paylaşılan iletiler, fotoğraflar

vasıtasıyla işlenmesi bu suç bakımından cezayı arttıran bir nitelikli un-

sur olarak dikkate alınmak durumundadır.

Yukarıda hukuka uygunluk nedeni olan basının haber verme hak-

kı ile burada açıklanan basın ve yayın yoluyla işlenme şeklinde nite-

likli unsur düzenlemeleri karşısında, 218. maddede, bir yandan ifade

özgürlüğünü nitelikli unsur düzenlemesi ile sınırlayıcı bir tutum izle-

nirken, diğer yandan basının haber verme hakkına ve eleştiri hakkına

vurgu yapılarak ifade özgürlüğünü genişletici bir düzenleme getiril-

miş olduğu dikkat çekicidir. Bu nedenle, özellikle de hukuka uygun-

luk nedeni olan basının haber verme hakkı, buradaki nitelikli unsurun

varlığı karşısında son derece titizlikle irdelenmelidir.

5. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ

5.1. Suça Teşebbüs

Birinci fıkraya göre, halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya böl-

ge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesiminin, diğer bir kesimi

aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik edilmesi durumunda, sırf

hareket suçu olan bu suç oluşacaktır. Sırf hareket suçlarında bir netice

aranmamakla birlikte, fiilin kısımlara bölünme imkânı olduğu sürece

suça teşebbüsün varlığı kabul edilmektedir

. Buradaki suç tipine te-

şebbüs de bu açıklamalar çerçevesinde mümkündür.

Artuk/Gökcen/Yenidünya, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, s. 572; Ön-

der, s. 419; Cihan ise, tahrike ilişkin suç tipi bakımından kural olarak teşebbüsün

mümkün olmadığını, kuraldışı olarak ise suçun basın veya kitle iletişim araçları

ile işlenmesi hâlinde teşebbüsün mümkün olduğunu belirtmektedir. Bkz.: Cihan,

s. 123; Alman Ceza Kanunu’ndaki benzer suç tipleri bakımından teşebbüs ceza-

landırılmamaktadır. Bkz.: Schäfer, § 130 - Kn. 115.