TBB Dergisi 111. Sayı

TBB Dergisi 2014 (111)

İsa BAŞBÜYÜK / Veli Özer ÖZBEK

111

riğine sahip olduğunu kabul etmesi makul karşılanabilir bir yaklaşım-

dır. Fakat somut olayın kendine has özellikleri dikkate alınmaksızın,

istisnasız gece vakti işlenen her hırsızlık suçunun temel şekline naza-

ran daha ağır cezaya layık olduğu yönündeki bir genellemeye sadık

kalmanın, uygulamada ne derece sağlıklı ve ceza adaleti bakımından

orantılılık ilkesine uygun sonuçlara yol açacağı ise tartışmaya açıktır.

Örneğin, tamamen kapalı bir kompleks olan ve günün hangi saa-

ti olursa olsun aydınlatması kendi ışıklandırma düzeneğiyle sağlanan

bir alışveriş merkezindeki mağazadan, bir elbisenin güneşin batma-

sından bir saat sonra çalınmış olmasıyla güneş batmadan bir saat önce

çalınmış olması arasında, eylemin haksızlık içeriği bakımından ne gibi

bir fark bulunmaktadır? Güneşin saat beşte battığı bir yerde, saat altı

sularında hırsızlık suçunu işleyen failin, gece vaktinin sağlamış oldu-

ğu kolaylıktan yararlandığı söylenebilir mi? Kanımızca, büyük alış-

veriş merkezleri gibi, yapısal özelliği itibariyle günün aydınlık veya

karanlık olmasının iç mekândaki atmosferi önemli ölçüde etkilemediği

yerlerde işlenen hırsızlık suçları bakımından, fiilin işlenişini kolaylaş-

tırıp kolaylaştırmadığını ayrıca değerlendirme konusu yapmaksızın,

otomatik olarak TCK m.143’te yer verilen nitelikli halin uygulanması

amaca elverişli olmayıp, eylemin haksızlık içeriğini aşar ölçüde ceza

tayinine yol açmaktadır. Nitekim, bunun gibi dışarıyla bir bağlantısı-

nın bulunmadığı izole yerlerde, hırsızlık suçunu işleyen failin gecenin

karanlığından ve tenhalığından yararlanarak fiilini kolaylaştırdığını

söylemek güçtür. Tam tersine, akşam vakitlerinde insan kalabalığının

arttığı bu mekânlarda faillerin suçu icra etmesi daha risklidir. Oysa

Yargıtay bir kararında

, “geceleyin müşteri olarak gittiği alışveriş merke-

zinden mont çalmaya kalkışması ve kesintisiz izleme sonucu yakalanması

eylemi sebebiyle hakkında 5237 Sayılı T.C.K.nun 142/1-b, 143, 35/2 madde-

lerine göre uyarlama kararı verilmesi gerekir.”

diyerek ayrıca bir inceleme

yapmaksızın gece vakti nitelikli halinin uygulanması yönünde görüş

bildirmiştir

Aynı durum, bilişim sistemleri aracılığıyla işlenen hırsızlık suçları

bakımından da gündeme gelebilir. Öncelikle, bilişim sistemleri kullan-

mak suretiyle güvenlik/alarm sistemini devre dışı bıraktıkları banka-

13. CD., 29.11.2011, E. 2011/8917, K. 2011/6935,